با کودک قربانی تجاوز چگونه رفتار کنیم؟
بارها اخباری درباره تجاوز و آزار جنسی کودکان شنیده‌ایم خاطره تلخی که می‌تواند جهان کودک را به هم بریزد. اما این بسیار مهم است که کودک بتواند مشکل را با والدین خود درمیان گذاشته و حمایت کافی و جامع دریافت کند. در این مطلب درباره حمایت از کودکان تحت آزار جنسی پرداخته‌ایم.
به گزارش زنهار، در جهان تعداد کودکانی که مورد آزار جنسی قرار می‌گیرند کم نیست، در واقع تنها قربانیان تجاوز و تعرض صرفا زنان نیستند. کودکان قربانیان بی‌پناه و خاموش این نوع از خشونت هستند که اتفاقا معمولا از سوی افرادی مورد خشونت جنسی قرار می‌گیرند که مورد اعتماد خود و والدین‌شان هستند.
در ابتدا بهتر است بدانیم کودک به چه کسی گفته می‌شود و کودکان معمولا به چه صورت مورد آزار جنسی قرار می‌گیرند. براساس کنوانسیون بین المللی حقوق کودک به هر فرد زیر ۱۸ سال کودک گفته می‌شود.
عورت‌نمایی، دست زدن به بخش‌های تناسلی و غیرتناسلی کودک، نشان دادن فیلم‌هایی با محتوای جنسی به او و در مواردی هم دخول و مقاربت از جمله راه‌های آزار جنسی کودکان هستند.
مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که دو سوم کودکان درباره آزار جنسی خود سکوت کرده و با هیچکس در این زمینه صحبت نمی‌کنند و هرچه رابطه کودک یا افراد خانواده او با متجاوز نزدیک‌تر باشد احتمال حرف زدن آنها کمتر است.
علت سکوت کودکان در این مورد علاوه بر نزدیک بودن متجاوز می‌تواند تهدید‌های او به کشتن کودک یا والدین و نیز ترس کودک از بیان این مساله نزد افراد خانواده یا خجالت از این موضوع باشد.
آزار جنسی در کودکی می‌تواند تبعات سوء و خطرناکی بر زندگی او در کودکی و بزرگسالی داشته باشد. برخی تحقیقات نشان داده است که در جهان از هر پنج کودک دختر یکی و از هر سیزده کودک پسر نیز یک کودک، مورد آزار جنسی قرار می‌گیرند.
در صورتی که فرزندتان موضوع آزار جنسی به خود را مطرح کرد باید از او حمایت کرده و او را برای بازگشت به زندگی عادی کمک کنید. در این مسیر بهتر است احساسات خود و احساسات کودکتان را در این باره شناسایی کرده و همچنین حتما از یک رواندرمانگر کمک بگیرید.
احساس والدین به آزار جنسی فرزند
به این واقعیت آگاه باشید که قرار است با شنیدن چنین خبری احساسات متفاوت و منفی را تجربه کنید که تمامی ابعاد زندگی شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
خشم از آزارگر و حتی شاید سکوت فرزندتان، اولین حسی است که تجربه می‌کنید، اما این موضوع را به خود یادآوری کنید که او مقصر نیست.
نحوه حمایت از کودک قربانی تجاوز
اضطراب بابت این موضوع که باید شرایط را چگونه مدیریت کرده و با فرزند و حتی فرد آزارگر به‌ویژه اگر از نزدیکان‌تان باشد باید چه برخوردی داشته باشد، حالت دیگری است که با آن مواجه خواهید شد.
تردید میان اینکه شکایت کنید یا برای حفظ روحیه فرزندتان از شکایت صرف‌نظر کنید و ترس از تبعات شکایت قانونی و ریسک آسیب دیدن فرزندتان تجارب سنگین دیگری هستند که در صورت مواجهه با چنین موضوعی شما را درگیر خود خواهد کرد.
اندوه از زجری که فرزندتان دیده است و شوکه شدن از شنیدن چنین خبری نیز از دیگر واکنش‌های احساسی شما در این موضوع است، اما باید بدانید که همه این احساسات طبیعی بوده و حتما لازم است شما و فرزندتان با یک روانشناس صحبت کنید.
برای غلبه بر هجوم یکباره این احساسات منفی این موضوع را به یاد داشته باشید که فرزندتان به شما اعتماد کرده و نیازمند حمایت شماست درواقع شما تنها پناه او برای مواجهه با این حادثه تلخ هستید بنابراین باید خودتان را کنترل کرده و تنها هدف‌تان حمایت از فرزند و کمک به او برای بازگشت به زندگی عادی با کمترین میزان آسیب باشد.
با سایر اعضای خانواده و آشنایان و دوستان نزدیکی که مورد اعتماد هستند موضوع را مطرح کرده و از آنها بخواهید که کودک شما را مورد حمایت قرار بدهند حتی می‌توانید از گروه‌هایی که در حوزه حمایت از کودکان قربانی تجاوز فعالیت می‌کنند کمک بگیرید.
همچنین نباید تمام زندگی خود و فرزندتان را معطوف و محدود به تجاوز کنید بلکه به سایر ابعاد زندگی خانواده و فرزند قربانی تجاوز هم رسیدگی کنید. به صورت کلی از روح و جسم خودتان و همه اعضای خانواده مراقبت کنید.
با فرزندتان با آرامش و توجه صحبت کرده و از بروز خشم، اضطراب و وحشتی که در وجودتان شکل گرفته است پرهیز کنید چرا که ممکن است با دیدن این حالات، کودک حرفش را پس گرفته یا از ادامه صحبت در این زمینه خودداری کند.
کودک را باور کنید، این بسیار مهم است که همانگونه که فرزندتان به شما اعتماد کرده و موضوع دردناک آزار جنسی را با شما در میان گذاشته شما هم به او اعتماد کرده و صحبت‌هایشان را باور کنید. از این مساله آگاه باشید که کودکان به‌ویژه درباره مساله‌ای به این مهمی و حتی پیچیدگی برای این سنین کمتر دروغ می‌گویند. به کودکتان نشان بدهید که او را باور دارید.
از این موضوع آگاه باشید که ممکن است کودک در میانه راه بترسد و حرف‌هایش را پس بگیرد گاهی نیز موضوع را فراموش می‌کند یا نسبت به آن درکی متفاوت پیدا کرده و دچار تردید می‌شود که شاید آنچه تجربه کرده بد نبوده است.
ازکودک خود حمایت کرده و به او اطمینان خاطر بدهید که مقصر نیست و کار اشتباهی نکرده است به او نشان بدهید که به حرف‌هایش باور دارید و از او حمایت می‌کنید.
ترس و تردید خود را کنار گذاشته و از متجاوز شکایت کنید تا کودک قربانی تجاوز باور کند که مورد حمایت شما قرار داشته و از او محافظت می‌کنید.
با عدم تکرار اشتباهات گذشته و مراقبت بیشتر از کودک احساس امنیت را دوباره در او زنده کنید و حتما از یک رواندرمانگر کمک بگیرید تا از تاثیر منفی این تجربه بر آینده فرزندتان و روابط جنسی او در بزرگسالی جلوگیری کنید.
ناامیدی را از خود دور کرده و مطلع باشید که کودکان در صورت محافظت و مراقبت صحیح و استفاده از راهکار‌های علمی تا حدود زیادی می‌توانند از تاثیر بد این تجربه دردناک رها شوند.
نکته آخر
متاسفانه به دلیل تابو‌های اجتماعی و سنتی درباره مسائل جنسی هیچ توضیحی به کودکان نمی‌دهیم به همین دلیل هم کودکان اساسا از وجود این نوع آزار و نحوه انجام آن آگاهی ندارند، این عدم آگاهی و تابو انگاری آموزش به کودکان از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود این درحالیست که اگر کودک با نشانه‌های ابتدایی قرارگرفتن تحت آزار جنسی آگاه باشد و بداند باید چه واکنشی نشان بدهد از بروز فاجعه جلوگیری خواهد شد.
