دانش آموزان از خوردن خوراکی های ناسالم پرهیز کنند
آن موقع که من مدرسه می رفتم، خبری از فرهنگ تغذیه سالم نبود. در بوفه مدرسه ما همه چیز فروخته می شد. از چیپس و پفک گرفته تا ساندویج کالباس و آلوچه های کارخانه ای.
به گزارش زنهار، زنگ تفریح که می شد جلوی پیشخوان بوفه می ایستادم و به داخل سرک می کشیدم. بعد هم بی وقفه خدمتگزار مدرسه را صدا می کردم تا سرش را بالا بگیرد و خوراکی مورد نظرم را بفروشد. اما حالا خیلی فرق کرده، بوفه مدارس به پایگاه تغذیه سالم تبدیل شده است. در آن خوراکی هایی فروخته می شود که نه تنها به سلامت دانش آموزان ضرری نمی زند بلکه مواد معدنی لازم را هم به بدن آن هدیه می دهد. فرهنگ استفاده از مواد خوراکی مفید در چند سال اخیر جای خود را در بین مدارس ما باز کرده و در برنامه غذایی دانش آموزان قرار گرفته است. حالا که در آستانه شروع سال تحصیلی قرار داریم، فرصت را غنیمت شمرده و درباره تغذیه سالم با «محدثه زمانی» کارشناس ارشد تغذیه گفت و گو می کنیم.
غذاهای فست فودی پر کالری و کم انرژی
نداشتن تغذیه سالم و کم تحرکی، آفت زندگی امروز کودکان و نوجوانان ماست. معضلی که سلامتشان را تهدید می کند و اگر فکری برای جلوگیری از آن نشود، در آینده با انواع بیماری ها روبرو خواهند شد. اغلب بچه ها علاقه زیادی به خوردن غذاهای آماده و فست فودی دارند و کمتر به غذاهای مقوی و پر ویتامین رغبت نشان می دهند. این امر باعث می شود بدن شان آن طور که لازم است املاح و ویتامین دریافت نکند و روز به روز از توانایی جسمی و روحی آن ها کاسته شده و در اوج شکل گیری کالبدشان به جای رشد استخوان ها با اضافه وزن مواجه شوند. در دوران میان سالی هم دیابت، فشارخون، بیماری قلبی به سراغ شان می آید. همین دلیل مهمی شده که آمار بیماران سکته ای و فوتی روند رو به رشدی داشته باشد. زمانی می گوید: «نیم وعده های روزانه در مدرسه تاثیر زیادی در یادگیری دانش آموز دارد. چرا که اگر گرسنه باشند در کلاس تمرکز بالایی ندارند. اما اینکه چه تغذیه ای استفاده کنند هم خیلی مهم است. چه خوب که والدین برای آنها لقمه نان و پنیر و گردو بگیرند. حتما میوه فصل در سبد تغذیه شان بگذارند.»
لذت خوردن یک کاسه عدسی داغ
بسیاری از دانش آموزان اشتیاق زیادی به خرید مواد خوراکی از بوفه مدرسه دارند. باید مدیریت مدرسه و مربی های بهداشت نظارت کامل بر بوفه ها داشته باشند و اجازه ندهند هر نوع تغذیه ای به دست دانش آموزان برسد. زمانی می گوید: «در بعضی از مدارس متوسطه دانش آموزان باید تا ساعت 3 عصر در مدرسه باشند. قطعا پسر نوجوان 16 – 17 ساله با بسکویت سیر نمی شود و نیاز به خوردن تغذیه دارد. چه خوب در بوفه ها خوراک لوبیا و عدسی فروخته شود.» البته به همه بوفه دار ها تذکر داده شده، که در مدرسه سوسیس کالباس و غذاهایی که دارای ادویه هستند و در روغن سرخ می شوند را نفروشند. زمانی توصیه می کند: «بهتر است قبل از شروع سال تحصیلی بوفه داران با طرز نگهداری مواد غذایی و کیفیت آنها آشنا شوند.» زمانی در ادامه خاطره جالبی تعریف می کند: «در یکی از مدارس تهران، معلم برای جلوگیری از سرماخوردگی در فصل سرما، مقدار زیادی شغلم پخته و سرکلاس آورده و دانش آموزان را تشویق به خوردن آن کرده بود. یا در مدرسه دیگری جشن تخم مرغ پخته برگزار کرده بودند و همه دانش آموزان این ماده غذایی را با هم خورده بودند. این خلاقیت اولیا مدرسه است و باید والدین هم همکاری کنند.»
چه بخوریم و چه نخوریم؟
مواد غذایی مفید:خشکبار، خرما و انواع مغزها، شیر و فراورده های آن (ماست، کشک، پنیر)، آب میوه طبیعی و دوغ بدون گاز، ماء الشعیر و آب معدنی، میوه، بسکویت، کیک و کلوچه ترجیحا غنی شده و سبوس دار، لقمه سالم(نان و پنیر و گردو یا نان و پنیر و خیار، کره با عسل و تخم مرغ پخته)، غذاهای پخته سوپ، عدسی، حلیم، سمنو، فرنی و شیربرنج
مواد غذایی غیر مفید:انواع پفک و پفیلا، یخمک، نوشابه های گازدار، آدامس، سوسیس و کالباس و سالاد الویه، انواع لواشک، آلوچه غیر بهداشتی، آب نبات هایکه به سطح دندان می چسبد، آب میوه هایی که از آب و قند و اسانس تهیه شده اند، فلافل، بستنی یخی
