تبدیل دریاچه ارومیه به یک جزیره حرارتی بسیار بزرگ

به گزارش زنهار، علی ارواحی کارشناس مدیریت زیست‌بوم‌های تالابی درباره بلعیده شدن حقابه دریاچه ارومیه توسط بخش کشاوری در حوضه آبریز این دریاچه که منجر به مرگ قریب‌الوقوع دریاچه ارومیه شده است، اظهار کرد: طی ۲ دهه گذشته تعداد زیادی سد و سازه کنترلی روی رودخانه‌های تنظیمی که به دریاچه ارومیه ختم می‌شدند، احداث شد و همزمان سطح زیر کشت بیش از ۱۲۰ درصد توسعه پیدا کرد و صنایع آب‌بر در حوضه آبریز مستقر شد که همه اینها حقابه دریاچه را بلعیدند و باعث شدند ما به این بحران فعلی و خشکی شدید دریاچه ارومیه برسیم.

وی ادامه داد: از طرف دیگر این شکل توسعه باعث شده شاهد ایجاد جزایر حرارتی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه باشیم که این جزایر حرارتی باعث می‌شوند که بارشی که انتظار داریم در منطقه اتفاق نیفتد یعنی در واقع دریاچه ارومیه به یک "جزیره حرارتی" بسیار بزرگ تبدیل شده است که حرارت و گرما را تشدید می‌کند و خود این مورد باعث کم‌بارشی می‌شود!

این کارشناس با انتقاد از توسعه بی‌رویه کشاورزی در دریاچه ارومیه گفت: ما در حوضه آبریز دریاچه ارومیه ۷ میلیارد مترمکعب آب قابل استحصال داریم که حدوداً بین ۸۰ تا ۹۰ درصد این آب را بخش کشاورزی می‌بلعد که حدوداً ۶ میلیارد مترمکعب می‌شود. در دولت دوازدهم ستاد احیای دریاچه ارومیه برنامه‌ای برای کاهش تدریجی ۴۰ درصدی مصارف آب کشاورزی داشت که قرار بود طی یک برنامه ۵ساله انجام شود اما متأسفانه این برنامه روی کاغذ ماند و اجرا نشد، امیدوارم دولت سیزدهم همت کند و این مهم را به سرانجام برساند.

ارواحی توضیح داد: اگر ۴۰ درصد کاهش مصارف آب بخش کشاورزی را محقق کنیم یعنی عددی حدود ۲.۴ میلیارد مترمکعب از این ۶ میلیارد مترمکعبی که الآن بخش کشاورزی می‌بلعد برای دریاچه ارومیه ذخیره می‌شود، حال اگر کنار این منبع آب بتوانیم سیلاب‌های فصلی را به دریاچه ارومیه منتقل کنیم و بازچرخانی آب را هم داشته باشیم می‌توانیم به تأمین حقابه و حداقل نیاز آبی دریاچه ارومیه که سالانه ۳.۴ میلیارد مترمکعب است، نزدیک شویم.

هدررفت محصولات کشاورزی در حوضه دریاچه ارومیه

وی افزود: این اقدامات می‌تواند دریاچه ارومیه را از شرایط به‌شدت ناپایداری که اکنون در آن قرار دارد به یک شرایط نیمه‌پایدار برساند و در ادامه می‌توانیم با اقدامات تکمیلی ازجمله توسعه صنایع آب‌اندوز، محصولات مقاوم و کم‌مصرف و لایروبی مداوم رودخانه‌های منتهی به دریاچه ارومیه برای انتقال حداکثر جریانات سیلابی به‌سمت دریاچه، شرایط پایداری بیشتر دریاچه ارومیه را فراهم کنیم.

کارشناس مدیریت زیست‌بوم‌های تالابی در پایان با اشاره به هدررفت محصولات کشاورزی در این حوضه خاطرنشان کرد: این‌که کشاورزان ما بتوانند دسترسی مستقیم به بازار داشته باشند و محصولات کشاورزی اقتصادی و کم‌مصرف را کشت کنند یکی از راهکارهای برون‌رفت از این وضعیت است.