میوه های بومی ایرانی که در جای دیگری پیدا نمی شوند
ژان شاردن، جهانگرد فرانسوی که زمانی به ایران سفر کرده و سفرنامهای هم در اینباره نوشته بود، توصیفات جالبی درباره میوه ایران دارد.
به گزارش زنهار، او در سفرنامهاش به ایران گفته: «در ایران همان انواع میوه موجود در اروپا وجود داشت و بسی بیشتر، همگی لذیذ.» او به گوناگونی زیاد خربزهها، خیارها، انگورها، زردآلوها، انارها، سیبها، پرتقالها، انجیرها، پستهها، بادامها، گردوها، فندقها و زیتونها اشاره کرده بود و حسابی از وفور میوه در کشور ذوق زده شده بود. واقعیت هم این است که کشور ما از نظر تولید میوه در خاورمیانه حرف اول را میزند و در جهان هم جزو ۱۰کشور اول است و رتبه هشتم را دارد. حتی میوههایی در مناطق مختلف ایران کشت میشود که کاملا بومی و محلی است و نظیرش را در جای دیگری نمیتوان پیدا کرد. اگر میخواهید با برخی از این میوههای بومی آشنا شوید، این مطلب را تا انتها بخوانید.
گواوا
گواوا یکی از خاصترین میوههای تولید شده در استان سیستان و بلوچستان است که در ابتدا شما را به یاد گلابی میاندازد. این میوه رنگی سبز مایل به زرد دارد. یکی از دلایل محبوبیت این میوه عطر بسیار خوب آن است. گواوا در بین محلیها با نام زیتون بندری یا زیتون محلی شناخته میشود.
کُنار
بیش از ۴۰گونه درخت سدر در سراسر جهان وجود دارند. کُنار میوه درخت سدر است؛ اما کنار تولید شده در سیستان و بلوچستان مزه و عطر و طعمی متفاوت دارد. این میوه ارزشمند که بیشتر در شهرستان سرباز کشت میشود، از نوع پیوندی است و به نسبت سایر میوههای کُنار درشت تر، آبدارتر، شیرینتر و خوش عطرتر است. مزه کُنار چابهار، باهوکلات و زرآباد هم به نوبهخود بسیار خوشمزه و دلنشین است.
فالسا
درختچههای نسبتا کوتاه فالسا در کنار گلهای زرد و نارنجی خوش رنگ، میوههای ریز و خوشمزهای دارند که با طعم ترش خود شما را شگفت زده خواهند کرد. میوههایی کوچک و ریز درست به اندازه گیلاس که بیشتر به رنگ بنفش و قرمز دیده میشوند. فالسا یکی از میوههای گرمسیری کمیاب و منحصربهفرد استان سیستان و بلوچستان است که برداشت آن در کمتر از ۴هفته به پایان میرسد؛ بنابراین شما تنها در فاصله نیمه دوم اردیبشهت تا نیمه نخست خرداد این میوه را در بازار خواهید یافت.
چیکو
چیکو نام یکی از محبوبترین میوههای گرمسیری سیستان و بلوچستان است که در نگاه اول شما را به یاد کیوی میاندازد. البته این میوه بهصورت کروی و گاه بیضی است و گوشت آن بسیار شیرین و البته آبدار است. یکی دیگر از ویژگیهای چیکو علاوه بر طعم بسیار مطبوع، عطر دلنشین این میوه خوشمزه است. چیکو خواص درمانی بسیار متعددی دارد تا جایی که هسته آن در دفع سنگ کلیه بسیار تأثیرگذار است.
خوج
میوه بسیار خوشمزه خوج از میوههای جنگلی استانهای گیلان و مازندران است. درخت این میوه میتواند بهشدت تنومند و زیبا مثل درختان جنگلهای انبوهی که در فیلم ارباب حلقهها دیدهاید رشد کند. میوه خوج از نظر ظاهر تقریبا فرم گردتر شده گلابی را داشته و از آن بزرگتر است. این میوه با پوستی بهمراتب ضخیم و زمخت، به رنگ قهوهای یافت میشود. البته زیر این پوست ضخیم، بافتی نرم و آبدار و به غایت شیرین قرار دارد.
گرکه
گرکه نوع محلی میوه خربزه است که در ایران تنها در مناطق کردنشین مثل کردستان و کرمانشاه کشت میشود. نوع دیمی آن از طعم و رنگ و بوی خاصی برخوردار است که در نوع آبی آن این خواص کمتر دیده میشود. طعم این میوه شیرین و ترش بوده و بهمراتب از خربزه خوشطعم و خوشبوتر است. میوه گرکه تنها در تابستان برداشت شده و در این فصل موجود است.
کمبزه
کمبزه یا کالک، میوه کال و نارس خربزه، طالبی، گرمک و غیره است که در زبان ترکی به نام کالک، گیرا یا خیرچا نیز شناخته میشود که بهمعنای خیارچه یا خیار کوچک است. کمبزه دارای بافتی ترد، نرم و لطیف و طعم آن مابین طعم خیار و خربزه است و در استانهای آذربایجان و خراسان یافت میشود. از کمبزه در آذربایجان برای موارد مختلفی ازجمله مصرف خوراکی مانند تهیه آش، بورانی و غیره استفاده میکنند؛ برای تهیه ترشی نیز از این میوه استفاده میشود.