4 درصد جمعیت در شهرهای جدید ساکن می‌شود

به گزارش زنهار از بازار، رشد قیمت مسکن در سال های گذشته شاید به نوعی موجب رونق و یا بهتر بتوان گفت رشد جمعیت شهرهای جدید شد. شهرهای جدید اگر چه در هفت سال گذشته با رشد جمعیت ناشی از استقبال سکونتی مواجه شدند اما باید با قاطعیت گفت که برخی از این شهرها هنوز از زیرساخت های لازم برای زندگی برخوردار نیستند.

کارشناسان اقتصاد شهری معتقد بودند با توجه به توجه دولت به مسکن و به خصوص طرح نهضت ملی مسکن به نظر می رسید که در بودجه سال ۱۴۰۱ توجه ویژه ای به شهرهای جدید شود اما میزان توجه در بودجه سال آینده در حد صفر است و حتی به گفته برخی نمایندگان مجلس توجه کافی به شهرهای جدید در بودجه نشده است.

وضعیت جذب و روند رشد جمعیت در شهرهای جدید کشور نشان می‌دهد، کل جمعیت ساکن در این مناطق شهری که همگی در اطراف یا مجاورت کلان‌شهرهای کشور ایجاد شده‌اند در حال حاضر از مرز یک میلیون نفر عبور کرده که به معنای سکونت حداقل ۴ درصد جمعیت کشور در این نوع شهرها است.

هدف از ایجاد شهرهای جدید «تامین زمین مورد نیاز ساخت و ساز مسکونی» یا «تامین عرصه برای گسترش غیرمنفصل شهرها» و یا در نهایت جذب جمعیت شهرهای بزرگ و مادر بوده است. بر همین اساس وزارت مسکن و شهرسازی در دهه‌های ۷۰ و تا اوایل دهه ۹۰ و اکنون وزارت راه و شهرسازی یکی از اولویت‌های اصلی خود و مجموعه دولت برای موضوع توسعه شهرها و تنظیم بازار مسکن را بر «اولویت سرمایه‌گذاری توام دولت و بخش‌خصوصی در شهرهای جدید» قرار داد.

و در حالی که ۲۰ سال از تاسیس شرکتهای عمران شهرهای جدید در کشور می گذرد ۲ شرکت عمران در ۲ شهر جدید تازه تاسیس شده تیس در فاصله بین شهرهای چابهار و کنارک در استان سیستان و بلوچستان و ایوانکی در استان سمنان و ۵۵ کیلومتری تهران راه اندازی شد. این رشد اندک شهرهای جدید نشان می دهد که هنوز دولت بعد از این همه سال به وجود و مزیت شهرهای جدید که کنترل کننده قیمت و جمعیت هستند واقف نیست.

توجه به زیرساخت های شهرهای جدید به نظر مهم تر از ساخت و ایجاد شهر جدید است چرا که همین الان در برخی شهرها که سالها از عُمر آن ها می گذرد هنوز زیرساختها مشکل دارند و قابلیت سکونت در آن ها وجود ندارد

مجتبی یوسفی عضو هیات رئیسه مجلس و کمیسیون عمران در پاسخ به این پرسش که آیا در بودجه سال آینده به ردیف بودجه ای شهرهای جدید و بالا بردن استانداردهای زندگی در این شهرها توجه ای دارد یا خیر؟ گفت: توجه به زیرساخت های شهرهای جدید به نظر مهم تر از ساخت و ایجاد شهر جدید است چرا که همین الان در برخی شهرها که سالها از عُمر آن ها می گذرد هنوز زیرساختها مشکل دارند و قابلیت سکونت در آن ها نیست.

وی با بیان اینکه در برخی شهرهای جدید هنوز راه ها و مراکز درمانی و مذهبی وجود ندارد و یا دچار کمبود و مشکل است ادامه داد: در بسیاری از شهرهای جدید در اهواز، شیرین شهر و رامین، در امیر کبیر و صدرای شیراز زیرساخت وجود ندارد و مردم نمی توانند در آنجا زندگی کنند.

یوسفی تاکید کرد: در حال حاضر میزان بودجه ای که برای تامین زیرساخت ها در شهرهای جدید نیاز است ۶۰ هزار میلیارد تومان است اما متاسفانه یک ریال هم در بودجه برای آن پیش بینی نشده است.

علت اطلاق واژه جدید به شهرها، نوع برنامه‌ریزی صورت گرفته از اوایل دهه ۷۰ برای نظام جمعیتی و شهرسازی کشور بود که براساس قانون مرتبط با ایجاد و توسعه شهرها و شهرک‌های جدید که بیش از سه دهه است در حال اجرایی شدن است، مقرر بوده «جمعیت سرریز» کلان‌شهرها و شهرهای بزرگ در نقاط شهری اطراف این شهرهای مادر از طریق ایجاد شهر جدید،‌ اسکان پیدا کنند.

اما وقتی هنوز با گذشت سه دهه از عُمر شهرهای جدید برخی شهرها دارای زیرساخت نیستند و دولت هم اعتقادی به توجه به آن و اختصاص ردیف بودجه ندارد به نظر می رسد در سال های آینده مشکلات زیادی از بابت کوچ جمعیت به این شهرها به دلیل عدم امکان خرید مسکن در شهرهای بزرگ و نبود زیر ساخت ها از سوی دیگر باشد. یعنی به عبارتی از یک سو افراد کم توان به دلیل عدم توانایی در خرید مسکن مجبور به تغییر سکونت و رفتن به شهرهای جدید خواهند شد و از سوی دیگر در این شهرها به دلیل افزایش جمعیت زیرساخت های لازم کفاف یک زندگی متوسط را به آنها نخواهد داد.

در حال حاضر ۱۷ شهر جدید دولتی با حدود چهار میلیون نفر جمعیت در ۴۰ هزار هکتار زمین دولتی (مطابق طرح‌های مصوب) در حال ایجاد هستند و در این شهرها ۸۰۰ هزار نفر سکنی گزیده‌اند و پیش‌بینی می‌شود جمعیت آنها تا پنج سال آینده به بیش از ۲.۵ میلیون نفر برسد. ۱۳ شهر جدید دیگر نیز در حال ساخت یا در مرحله مطالعات هستند.