از تعیین نرخ مصوب کالاهای اساسی تا نافرمانی بازار

به گزارش زنهار به نقل از مهر، تأمین بازار کالاهای اساسی یکی از مهم‌ترین وظایف دولت‌ها بوده و امنیت غذایی تضمین کننده رفاه و استقلال هر کشوری به شمار می‌رود. مدتی است بازار گوشت نا به سامان شده و گوشت مرغ بالاتر از نرخ مصوب و گوشت قرمز نیز سلیقه‌ای قیمت گذاری می‌شود. البته بازار هوشمند بوده و این امر دلایل اقتصادی دارد. نکته اصلی این است که هر گاه عرضه نسبت به تقاضا کمتر باشد نوسان قیمتی طبیعی است.

وضعیت بازار کالاهای اساسی

هفته جاری هر کیلو گوشت گرم مرغ ۸۴.۸۰۰، شقه گوسفند و گوشت گوساله ۴۰۰ هزار تومان بوده و همچنین هر کیلو گوشت ران مرغ ۸۵، ران گوسفند ۵۰۰ و گوشت گوساله کم چربی بین ۴۱۰ تا ۴۴۰ هزار تومان قیمت گذاری شده بود.

قیمت لبنیات نیز نسبت به هفته گذشته در برخی اقلام تغییر قیمت داشته و بدون اعلام رسمی از سوی متولیان دولتی تغییر داشته به طوری که بعضی محصولات برخی برندها مانند ماست همزده با نرخ ۱۱۵ هزار تومان عرضه شده است.

گفتنی است بخش اعظمی از کالاهای اساسی اعم از انواع روغن و لبنیات معاف از مالیات ارزش افزوده هستند.

نکاتی از بازار گوشت قرمز

بازار گوشت قرمز قیمت مصوب ندارد. مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک دلیل اعمال قیمت‌های سلیقگی را در این بازار همین امر دانست و اعلام کرد که سال ۹۶ الزام نرخ مصوب از گوشت گوسفند و گوساله حذف شد. نکته مهم دیگر این است که گوشت قرمز جز ۱۰ قلم اساسی کالابرگ الکترونیکی (یارانه) نیست؛ البته به استثنا گوشت گوساله. در نتیجه این طور برداشت می‌شود، اینکه گوشت قرمز با چه قیمتی دست مصرف کننده می‌رسد جز اولویت‌ها نبوده و بازار گوشت قرمز به حال خود رها شده است. در چنین فضایی تولیدکننده و مصرف کننده هر دو گرفتار هستند و فضا به نفع دلال‌ها و سوداگران است.

علت تفاوت قیمت فروشگاه‌های آنلاین و قصابی‌ها

با رصدی ساده تفاوت قیمت گوشت قرمز در فروشگاه‌های آنلاین تا ۱۰۰ هزار تومان بوده علاوه بر اینکه این تفاوت قیمت بین این فروشگاه‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای سطح شهر و البته قصابی‌ها هم به چشم می‌خورد. رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی در این باره عنوان کرد که بخشی از گوشت‌های قرمز موجود در بازار، محصولات تنظیم بازار بوده که با یارانه دولت نرخ گذاری شده‌اند. علاوه بر اینکه تمام این گوشت‌ها تولید داخل هستند.

قیمت مصوب تخم مرغ بسته بندی

اعلام و ابلاغ نرخ تخم مرغ بسته بندی از خبرهای جدید بازار محصولات پروتئینی است. قیمت تخم مرغ بسته بندی فروشگاهی، شانه ۲۰ عددی ۹۹.۵۰۰ تومان و قیمت تنظیم بازار آن شانه ۳۰ تایی ۹۲.۵۰۰ تومان است. همچنین بنا بر گفته تولیدکنندگان در حال حاضر ماهانه ۲۰ هزار تن تخم مرغ مازاد در کشور وجود دارد.

قیمت تخم مرغ بدون بسته بندی شانه ۳۰ تایی بین ۹۵ تا ۱۰۵ هزار تومان است که بر اساس وزن آن قیمت گذاری می‌شود. با ابلاغ مصوبه جدید هر شانه تخم مرغ ۳۰ تایی با بسته بندی بدون درب حداکثر ۱۱۵ هزار تومان و با درب ۱۱۸ هزار تومان خواهد بود.

تولید و بازار صنایع کنسروی

تن ماهی و رب گوجه فرنگی دو قلم از صنایع کنسروی کشور هستند که مشمول قیمت گذاری دستوری بوده و نرخ آنها از سوی سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان تعیین می‌شود. در حالی که قیمت گوجه فرنگی در سطح شهر مناطق مرکزی بین ۱۰ تا ۱۳ هزار تومان است و نسبت به نرخ آن در نیمه دوم سال روند کاهشی دارد تولیدکنندگان رب گوجه فرنگی گلایه مند از عدم تغییر قیمت این محصول غذایی هستند.

دبیر سندیکای صنایع کنسرو ایران درباره چرایی این موضوع بیان کرد، امسال نرخ گوجه فرنگی تحویلی به کارخانه‌های رب گوجه فرنگی بین ۵ تا ۵.۵۰۰ تومان بوده در حالی که سال گذشته هر کیلو ۳ هزار تومان بود. در کنار افزایش قیمت مواد اولیه، نرخ حمل و نقل نیز تغییر داشته و بر اساس خبر منتشر شده از سوی دولت امسال هزینه حمل بار ۳۰ درصد افزایش یافته است. فقط هزینه حمل و نقل هر کیلو گوجه فرنگی برای تبدیل به رب ۱.۰۰۰ تومان است.

برنامه هفتم توسعه و چالش‌های بخش کشاورزی

تغییر اقلیم موجب افزایش دما و در نتیجه افزایش تعریق و تعرق، کاهش تا ۲۵ درصد عملکرد محصولات کشاورزی به ازای واحد حجم آب مصرفی و به ازای واحد زمین زیرکشت می‌شود. در حال حاضر بیش از ۸۰ درصد تولیدات زراعی و باغی کشور حاصل کشت آبی بوده و در واقع توسعه کشاورزی آب محور است.

یکی از تحلیل گران بخش کشاورزی در انتقاد به موضوع امنیت غذایی برنامه هفتم توسعه به این مساله اشاره کرد و عنوان کرده منابع آب تجدیدشونده کشور در شرایط بارش سالانه برابر با میانگین بلندمدت کمی بیش از ۱۰۰ میلیارد مترمکعب است ضمن آنکه ادعا می‌شود از ۹۰ میلیارد مترمکعب آب استحصال شده در کشور ۸۳ میلیارد آن معادل ۹۳.۵ درصد در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. در نتیجه با وجود محدودیت شدید منابع آب، بهره‌وری و کارآیی استفاده از این منابع پایین است. بخش کشاورزی در برنامه هفتم باید ضمن مصرف آب کمتر تولید بیشتری را عرضه کند. در عین اینکه چنین ادعاهایی در این سطح اغراق آمیز است، اما اصل موضوع به ویژه بهره وری نازل آب در کشاورزی صحت دارد. بر اساس آخرین گزارش نشریه معتبر نیچر ایران طی سال‌های اخیر ۷۵ کیلومتر مکعب از آب‌های زیرزمینی کشور مصرف شده و از این طریق به خشکی بیش از پیش دامن زده است.