نشانه‌های آلزایمر را بشناسید

به گزارش زنهار، زوال عقل و بیماری آلزایمر یکسان نیستند. زوال عقل، یک اصطلاح کلی است که برای توصیف علائمی استفاده می‌شود که بر حافظه، عملکرد فعالیت‌های روزانه و توانایی‌های ارتباطی تاثیر می‌گذارد. بیماری آلزایمر، شایع‌ترین نوع زوال عقل است. بیماری آلزایمر با گذشت زمان بدتر می‌شود و بر حافظه، زبان و تفکر تاثیر می‌گذارد.

افراد جوان‌تر هم ممکن است به زوال عقل یا بیماری آلزایمر مبتلا شوند، اما خطر ابتلا به آن با افزایش سن افزایش می‌یابد. زوال عقل و بیماری آلزایمر در افراد بالای 65 سال شایع‌تر است، اما هیچکدام به دلیل کهولت سن ایجاد نمی‌شوند.

زوال عقل چیست؟

بر اساس تخمین سازمان بهداشت جهانی، بیش از 55 میلیون نفر در سراسر جهان به زوال عقل مبتلا هستند. زوال عقل، یک سندرم است نه یک بیماری. سندرم به گروهی از علائم می‌گویند که تشخیص قطعی ندارند. زوال عقل بر وظایف شناختی ذهنی مانند حافظه و استدلال تاثیر می‌گذارد و می‌تواند به دلیل شرایط مختلفی رخ دهد که شایع‌ترین آن‌ها بیماری آلزایمر است.

افراد ممکن است بیش از یک نوع زوال عقل داشته باشند که از آن با عنوان «زوال عقل مختلط» نام می‌برند. افراد مبتلا به زوال عقل مختلط علائم دو یا چند نوع زوال عقل را دارند. 

پیشرفت زوال عقل، تاثیر زیادی بر توانایی عملکرد مستقل می‌گذارد که یکی از دلایل اصلی ناتوانی افراد مسن است و بار عاطفی و مالی را بر خانواده‌ها و مراقبین وارد می‌کند.

پیشرفت زوال عقل، تاثیر زیادی بر توانایی عملکرد مستقل می‌گذارد که یکی از دلایل اصلی ناتوانی افراد مسن است و بار عاطفی و مالی را بر خانواده‌ها و مراقبین وارد می‌کند. زوال عقل، پنجمین عامل اصلی مرگ و میر در سطح جهان است و این‌طور پیش‌بینی می‌شود که موارد ابتلا در 30 سال آینده، سه برابر شود.

علائم زوال عقل

زوال عقل، اغلب با دوره‌های ساده فراموشی شروع می‌شود. افراد مبتلا به زوال عقل در تشخیص زمان مشکل دارند و راهشان را در محیط‌های آشنا گم می‌کنند. با پیشرفت زوال عقل، فراموشی و سردرگمی رشد می‌کند. به یاد آوردن نام‌ها و چهره‌ها سخت‌تر می‌شود. علائم واضح زوال عقل، شامل پرسیدن سئوال‌های مکرر، بهداشت ناکافی و مشکل در تصمیم‌گیری است.

در پیشرفته‌ترین مرحله، افراد مبتلا به زوال عقل نمی‌توانند از خودشان مراقبت کنند. رفتار آن‌ها می‌تواند تغییر کند و به افسردگی و پرخاشگری تبدیل شود.

علل زوال عقل

با افزایش سن، احتمال ابتلا به زوال عقل به دلیل آسیب سلول‌های مغزی خاص بیشتر می‌شود. بسیاری از شرایط مثل بیماری‌هایی مانند آلزایمر، پارکینسون و هانتینگتون می‌توانند باعث زوال عقل شوند. هر یک از علل زوال عقل، باعث آسیب به مجموعه متفاوتی از سلول‌های مغز می‌شود. بیماری آلزایمر، دلیل حدود 60 تا 80 درصد تمام موارد زوال عقل است.

سایر علل زوال عقل عبارتند از:

عفونت‌ها مانند HIV

بیماری‌های عروقی

سکته

افسردگی

مصرف مزمن مواد مخدر

انواع زوال عقل

بیماری آلزایمر، شایع‌ترین علت زوال عقل است، اما بسیاری از علل دیگر نیز وجود دارد که در ادامه، به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم: 

1- زوال عقل عروقی

زوال عقل عروقی به دلیل انسداد جریان خون به مغز ایجاد می‌شود و اغلب با سکته مغزی یا تجمع پلاک در شریان‌ها مرتبط است. علائم آن می‌تواند بسیار متفاوت باشد و ممکن است به آرامی یا ناگهانی شروع شود.

2- زوال عقل بیماری پارکینسون

زوال عقل بیماری پارکینسون، کاهش توانایی شناختی است که اغلب یک سال یا بیشتر پس از تشخیص در بسیاری از افراد مبتلا به پارکینسون ایجاد می‌شود. حدود 50 تا 80 درصد از افراد مبتلا به پارکینسون، در نهایت زوال عقل را تجربه می‌کنند.

3- آتروفی قشر خلفی

آتروفی قشر خلفی، زوال تدریجی لایه بیرونی مغز در قسمت خلفی مغز است. علائم آن ممکن است متفاوت باشد، اما اغلب شامل مشکلات مربوط به بینایی مانند خواندن یا درک اجسام متحرک است.

4- زوال عقل مختلط

زوال عقل یا دمانس مختلط، زمانی رخ می‌دهد که فرد بیش از یک نوع زوال عقل داشته باشد. شایع‌ترین ترکیب، زوال عقل عروقی با بیماری آلزایمر است.

زوال عقل یا دمانس مختلط، زمانی رخ می‌دهد که فرد بیش از یک نوع زوال عقل داشته باشد. شایع‌ترین ترکیب، زوال عقل عروقی با بیماری آلزایمر است. این ترکیب 22 درصد از افراد مسن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

5- بیماری هانتینگتون

بیماری هانتینگتون، یک بیماری نادر و ناشی از یک ناهنجاری ژنی است که باعث می‌شود سلول‌های عصبی در مغز تجزیه شوند. علائم اولیه شامل تغییرات خلقی، روان‌پریشی و هماهنگی ضعیف است.

بیماری آلزایمر چیست؟

آلزایمر، یک بیماری پیشرونده خاص مغز است که به آرامی باعث اختلال در حافظه و عملکرد شناختی می‌شود. علت دقیق آن ناشناخته است و هیچ درمانی برای آن وجود ندارد. علائم آلزایمر معمولا پس از 65 سالگی شروع می‌شود.

اثرات آلزایمر بر مغز

در افراد مبتلا به آلزایمر، سلول‌های مغز می‌میرند و ممکن است ارتباطات بین سلول‌های مغزی از بین برود. یکی از علائم مشخصه، رسوب غیرطبیعی پروتئین در مغز به نام پلاک و گره‌خوردگی است.

در آلزایمر پیشرفته، مغز انقباض قابل توجهی را نشان می‌دهد. تشخیص آلزایمر با دقت کامل تا زمانی که فرد زنده است غیرممکن است. تشخیص تنها زمانی قابل تایید است که مغز در طی کالبد شکافی زیر میکروسکوپ بررسی شود. با این حال، متخصصان می‌توانند تا 90 درصد موارد تشخیص صحیح را انجام دهند.

تفاوت علائم آلزایمر و دمانس، نشانه های آلزایمر

علائم آلزایمر و زوال عقل، شباهت‌ها و تفاوت‌هایی دارند. هر دو باعث این شرایط می‌شوند: 

کاهش توانایی تفکر

اختلال حافظه

اختلالات ارتباطی

علائم آلزایمر عبارتند از:

مشکل در یادآوری رویدادها یا مکالمات اخیر

بی‌تفاوتی

افسردگی

گیجی

تغییرات رفتاری

مشکل در صحبت کردن، بلع یا راه رفتن در مراحل پیشرفته بیماری

برخی از انواع زوال عقل هم برخی از این علائم را دارا هستند.