انتقاد محمد مهاجری از طرح «پیگیری حقوقی و قضایی اخبار کذب»

به گزارش زنهار؛ محمد مهاجری در واکنش به طرح مجلس برای «پیگیری حقوقی و قضایی اخبار کذب» گفت: معتقدم قوانین به اندازه کافی وجود دارد و اگر مجموعه نظام سیاسی ما اجازه انتشار آزاد اطلاعات را به همه رسانه ها بدهد، در آن صورت اصلا خبر دروغی منتشر نمی شود که نیاز داشته باشیم برای این کار قانون بگذاریم.

مهاجری با تأکید بر اینکه تصور انسداد فضای رسانه ای برای حال روحی روزنامه نگاران خوب نیست، گفت: وقتی که اخبار درست منتشر نمی شود، رسانه های رسمی مرجعیت خودشان را از دست می دهند و جای خودشان را به رسانه های زرد یا فضای بی در و پیکر مجازی می دهند و آن وقت دیگر نمی شود جمع کرد. بنابر این من معتقدم ابتدا باید سیستم اطلاع رسانی و خبررسانی و مدیریت رسانه ای کشور را اصلاح کرد؛ که خود به خود با این اصلاحات انتشار اخبار نادرست به حداقل خواهد رسید و یک فضای سالم رسانه ای درست می شود.

مشروح گفت و گو با محمد مهاجری را در ادامه می خوانید:

طرحی با عنوان «پیگیری حقوقی و قضایی اخبار کذب» در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس دارد پیگیری می شود. از جمله بندهای طرح مذکور این است که ناشر هر خبری که تأثیر سوء اجتماعی داشته باشد مجازات می شود و در بند دیگری آمده که بزرگنمایی اخبار هم جرم محسوب می شود. از نظر شما این طرح و بندهایی که در آن آمده چه تأثیری می تواند بر فضای رسانه ای داشته باشد و چقدر با آزادی بیان و آزادی مطبوعات سازگار است؟

من نمی دانم طرحی که دارند تصویب می کنند فقط برای رسانه های رسمی است یا برای کاربران فضای مجازی هم هست. اگر برای رسانه های رسمی باشد، به نظرم کار زائدی است. همین الآن قانون مطبوعات وجود دارد و نشر اکاذیب و این طور موضوعات هم از مواردی است که مرتبا اصحاب رسانه به دادسرای رسانه احضار و پاسخگو می شوند. اگر منظورشان فضای مجازی است، من فکر نمی کنم با چنین قانونی بشود آن را کنترل کرد؛ چون تعدادش واقعا خیلی زیاد است. شاید خبری را یک جایی منتشر و ۱۰ تا ۱۵ نفر دیگر آن را بازنشر کنند؛ واقعا باید نفر اول را محاکمه کرد یا همه ۱۵ نفر؟لذا به نظر می رسد طرح ناپخته است و شاید نگرانی هایی هم در فضای رسانه ای به وجود بیاورد که مثلا بخواهند اینجا را نوعی سانسور کنند.

نگرانی هایی که ممکن است در خصوص پیگیری قضایی اخبار برای رسانه های کشور به وجود بیاید، چقدر می تواند به فضای رسانه ای کشور آسیب بزند؟

نگرانی هایی که برای دوستان رسانه وجود دارد را به حق می دانم. به خاطر اینکه وقتی شما قانون بگذارید، ولو اینکه این قانون شامل خیلی ها نمی شود، اما همین اندازه که تصور انسداد فضای رسانه ای را به مشام می رساند، برای حال روحی روزنامه نگاران خوب نیست و حتی به نظرم افکار عمومی را هم دچار این تصور می کند که می خواهند فضای باز رسانه ای را مسدود و محدود کنند.

معتقدم قوانین به اندازه کافی وجود دارد و اگر مجموعه نظام سیاسی ما اجازه انتشار آزاد اطلاعات را به همه رسانه ها بدهد، در آن صورت اصلا خبر دروغی منتشر نمی شود که نیاز داشته باشیم برای این کار قانون بگذاریم. کاری که الآن دارند می کنند مثل این است که در مغازه ای را باز بگذارید و فضا را برای سرقت فراهم کنید و بعد بگویید حالا یک قانون می گذارم کسانی که سرقت می کنند را دستگیر کنند. از اول در مغازه را ببند و طوری ویترین مغازه را بچین که کسی نتواند دزدی کند.

فضای اطلاع رسانی را به گونه ای تنظیم کنید یا فضای اطلاع رسانی آنقدر آزاد باشد که همه بتوانند به خبر درست دست پیدا کنند. اگر این اتفاق بیفتد، خود به خود اصلا خبر دروغی منتشر نمی شود؛ مگر موارد خیلی محدود که طبق قوانین فعلی قابل برخورد است.

با توجه به اینکه سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در اعلام خبر بررسی این طرح به اعتراضات اخیر اشاره داشته به نظر می رسد که بهانه طراحی و بررسی آن اعتراضات کشور و اخباری که در این فضا منتشر می شود. این مدل کارها چقدر در آرام شدن فضای کشور مؤثر است؟

اتفاقا در همین فضاهای متشنج است که باید اخبار درست منتشر شود. وقتی اخبار مربوط به مهسا امینی، دستگیری ها و سقوط هواپیما در سال ۹۸ با سانسور یا غلط های فراوان منتشر می شود، خود به خود فضای جامعه به سمت بی اعتمادی می رود. وقتی جامعه بی اعتماد شود، هر خبر دروغی را هم قاعدتا می پذیرد. وقتی که اخبار درست منتشر نمی شود، رسانه های رسمی مرجعیت خودشان را از دست می دهند و جای خودشان را به رسانه های زرد یا فضای بی در و پیکر مجازی می دهند و آن وقت دیگر نمی شود جمع کرد.

بنابر این من معتقدم ابتدا باید سیستم اطلاع رسانی و خبررسانی و مدیریت رسانه ای کشور را اصلاح کرد؛ که خود به خود با این اصلاحات انتشار اخبار نادرست به حداقل خواهد رسید و یک فضای سالم رسانه ای درست می شود.