ماجرای کمپین «نه» دانشگاه هنر چیست؟
از هفته گذشته دانشجویان دانشگاه هنر در انتقاد به فشارهای مدنی، کمپینی با عنوان «نه» اجرا کردهاند. چند دانشگاه دیگر هم در حمایت از این موضوع بیانیههایی صادر کردهاند. رویداد۲۴ در این گزارش به این موضوع پرداخته است.
به گزارش زنهار به نقل از رویداد۲۴ ماجرای کمپین «نه» دانشگاه هنر از روز سهشنبه هفته گذشته آغاز شده است. دانشجویان دانشگاه هنر سهشنبه شب پیامکهایی از طرف دانشگاه دریافت کردند که دستور اجبار سر کردن مقنعه در دانشگاه را اعلام کرده بود. صبح روز چهارشنبه این دستور اعمال شد و حراست دانشگاه از ورود دانشجویان دختر بدون مقنعه ممانعت به عمل آورد. در نتیجه ۵۰ نفر از دانشجویان دانشگاه هنر، عصر روز چهارشنبه در پردیس باغ ملی این دانشگاه در اعتراض به اجبار پوشیدن مقنعه، دست به تحصن زدند.
بر اساس گزارشی که شورای صنفی دانشجویان کشور داده، در ساعات اولیه تحصن، حراست دانشگاه سعی در برخورد با آنها داشته است. شوراهای صنفی دانشجویان کشور مدعی شده در جریان تحصن «آب دانشگاه قطع شد و به دیگر دانشجویان اجازه رساندن آب و غذا و حتی استفاده از سرویس بهداشتی به این دانشجویان» داده نشد. البته برخی گفتهاند قطعی آب ربطی به تصمیم دانشگاه نداشته و این مسئله مشکلی بوده که در هفته پایانی خرداد در تهران رخ داده است.
در نهایت تحصن دانشجویان روز پنجشنبه به خشونت کشیده شد و با دانشجویان متحصن برخورد شد. روز شنبه شرایط دانشگاه کمی امنیتیتر شد و دانشجویان از حضور پرشمار گارد ویژه در فضای اطراف دانشگاه خبر دادند. طبق اعلام کانالهای اطلاعرسانی دانشگاه هنر، صبح شنبه ۱۰ نفر از دانشجویان مقابل دانشگاه بازداشت شدند. برخی منابع البته اطلاع دادند که همه آنها بالافاصله آزاد شدند، اما تلفنهای همراه آنها ضبط شد.
بعد از این حوادث، جمعی از دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاه هنر درحمایت از اعتراضات دانشجویان بیانیهای نوشتند و در آن اعلام کردند «تمام قد پشت شما میایستیم و دوشادوشتان نه میگوییم.» کارزار «نه» در واقع بعد از این بیانیه به راه افتاده است. در بخش دیگری از بیانیه آمده ما هیچ حرفی با شما نداریم الا یک کلمه: «نه»
به گزارش رویداد۲۴ دانشجویان دانشگاه هنر در بیانیه اعتراضی خود، اجبار دانشجویان دختر به سرکردن مقنعه را به «آپارتاید جنسیتی» تشبیه کرده و گفتهاند «ما هم دوباره تاکید میکنیم چیزی به عقب برنمیگردد ... و ما ایستادهایم، دست در دست هم برای آزادی.»
به این ترتیب کارزار «نه» در شبکههای اجتماعی با ارجاع به این بیانیه شکل گرفت. بسیاری از کاربران شبکههای اجتماعی توییتر و اینستاگرام در سه روز گذشته تصاویری با محتوای «نه» را در صفحههای شخصی خود منتشر کردند.
پس از این بیانیه، بخشی از دانشجویان دانشگاههای اصلی تهران و همچنین شهرهای دیگر از دانشگاه هنر حمایت کرده بودند. دانشگاه هنر سوره، دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی، علم و صنعت، خواجهنصیر، علامه طباطبایی و دانشگاه تربیت مدرس در بیانیههایی جداگانه به حمایت از دانشجویان هنر پرداختند. در بیانیه دانشجوی سوره تاکید شده که «قشر دانشجو هرگز از هم جدا نبوده» و اکنون پس از پاسخ خشونتآمیز مسئولان به اعتراض مسالمتآمیز دانشجویان دانشگاه هنر و تهدید به خشونتها و برخوردهای دیگر با آنها، «ما دانشجویان دانشگاه سوره اعلام میکنیم کنار دوستانمان در دانشگاه هنر ایستادهایم و سکوت نخواهیم کرد.»
دانشجویان دانشگاه تهران هم در بیانیهای اعلام کردند فشارهای بیشتر «مقدمهسازی برای پادگانی کردن دانشگاههاست» و ما مقاومت میکنیم. دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی هم با ادبیاتی مشابه حمایتشان از دانشگاه هنر را عبارت «به راستی هنر رهاییبخش است»، اعلام کردند. در بیانیه دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس هم آمده «... هرم آزادی بدنهایمان را گرم کرده است.»
دانشگاه هنر در جریان اعتراضات پاییز سال گذشته که بعد از مرگ مهسا امینی آغاز شد، نقش زیادی ایفا کرد. بخش عمده ترانههای اعتراضی جنبش موسوم به «جنبش زن، زندگی، آزادی» از درون این دانشگاه و به صورت ناشناس منتشر میشد. این دانشگاه کانون اعتراضات دانشجویی جنبش هم به شمار میرفت و بارها در طول ماههای اعتراضات سراسری شاهد تحصن دانشجویی بود. اسفند ماه سال گذشته، مسئولان دانشگاه هنر برای پایان دادن به اعتراضات و آرام کردن فضا، یک ورق آهنی را مقابل ورودی دانشکده کاربردی دانشگاه هنر جوش دادند.
در زمانی که تصور میشد فضا آرام شده، برخی تصمیمهای نابخردانه باعث متشنج شدن وضعیت شد؛ از جمله اوایل خرداد انجمن صنفی دانشجویان کشور اعلام کرد که ورود ۴۰ تن از دانشجویان دختر به دانشگاه ممنوع شده است و همین موضوع کافی بود تا بار دیگر شرایط کمی تغییر کند. اولین اقدام این بود که دانشجویان دانشگاه هنرنامهای سرگشاده خطاب به «محمدعلی زلفیگل» وزیر علوم نوشته و در آن به اقدامات حراست دانشگاه هنر اشاره کرده بودند.
در فهرستی که در این نامه سرگشاده با عنوان «اقدامات غیرقانونی حراست دانشگاه» برشمرده شده، «اجازه ورود لباسشخصیها به دانشگاه در ۱۴ آبان»، «دادن اطلاعات دانشجویان به نهادهای امنیتی خارج از دانشگاه»، «ممانعت حراست از ورود دانشجویان در روز ۱۶ آذر توسط گارد ویژه در مقابل دانشگاه»، «عدم حضور نمایندگان دانشجویان در جلسه کمیته انضباطی»، «ممنوعالورود شدن دانشجویان» و ذکر شده است.
در این نامه سرگشاده خطاب به وزیر گفته شده که «میدانیم ارائه گزارش از بیدادهایی که در دانشگاه هنر میرود، در سیستم فاسد اداری ایران اگر موجب ارتقای درجه و تشویق ریاست دانشگاه نشود، قطعا به توبیخ یا برکناری ایران نمیانجامد.»
دی ماه سال گذشته بیانیه دیگری توسط دانشجویان دانشگاه هنر تهران در اعتراض به تعلیق چند دانشجوی مجسمهسازی، توبیخ مدیرگروه این رشته و ممنوعالتدریس شدن هفت استاد مدعو به دلیل همراهی با دانشجویان منتشر شد. امیر مازیار عضو هیات علیمی دانشکده علوم نظری و مطالعات عالی هنر دانشگاه هنر تهران و کوروش گلناری عضو هیات علمی و مدیرگروه مجسمهسازی این دانشگاه از جمله استادانی بودند که از تعلیق فعالیت خود در نیمسال دوم ۱۴۰۱-۱۴۰۲ خبر دادند. در پی آن چندین دانشجوی این دانشگاه هم خبر ممنوعالورودیشان به دانشگاه و خوابگاه را اعلام کردند.
دلیل این توبیخ و ممنوعالتدریسی در واقع اقدام چند دانشجوی مجسمهسازی برای بیان اعتراضشان به شکل نمادین بود. دانشجویان مجسمهسازی این دانشگاه، سنگ قبرهای نمادینی را در محوطه دانشگاه به یاد معترضانی که جان باختند، درست کرده بودند.
با شروع سال و کاهش اعتراضات سراسری در کشور، برخورد با دانشجویان دانشگاه هنر رسمیتر شد. ۲۰ فروردین در روزهای نخست بعد از تعطیلات نوروز، حراست دانشگاه هنر از ورود بسیاری از دانشجویان دختر و پسر به پردیس باغ ملی به دلیل حجاب ممانعت به عمل آورد.