چین در عصر تازه از آشوب های درون حزبی!

به گزارش زنهار به نقل از اقتصادنیوز ، پس از آن که شی جین پینگ دوره سوم ریاست پنج ساله اش را آغاز کرد، بسیاری از تحلیلگران در باب آینده چین تحت رهبری چهره ای که فراتر از مائو گام براشته، گمانه زنی هایی را مطرح کردند. بسیاری بر این باور بودند چین تحت رهبری دوباره «شی» در آستانه عصر تازه ای قرار خواهد گرفت بالاخص آن که رهبری این کشور سودای احیای امپراتوری را در سر داشت. با این همه با آغاز ریاست «شی» چالش هایی که بخشی از ان به واسطه سیاست کووید صفر رهبری چین حاصل شد، موجب گشت تا تردیدهایی درباره توانایی و پتانسیل رهبری چین برای تحقق آرمان هایش مطرح شود.

نشریه فارن پالسی با انتشار گزارشی تحت عنوان« تلاش شی جین پینگ برای مهار چالش ها» ضمن اشاره به مشکلاتی که رهبری چین در داخل و فراتر از مرزهایش با آن دست به گریبان است از خشم نخبگان پکن و اعتبار از دست رفته «شی»نوشته است. اقتصاد نیوز این مقاله را در دو بخش منتشر کرده است. بخش نخست این یادداشت تحت عنوان« اعتبار از دست رفته شی» در ادامه ارائه می شود.

بهای بالای تاکتیک های مرد قدرتمند چین

شی جین پینگ بیش از یک دهه است که بر چین حکومت می کند، هرچند شیوه حکمرانی اش در حال تغییر است. او با تحولات داخلی و بین المللی درگیر است؛ تحولاتی که به طور قابل توجهی بدتر از زمانی است که او در سال 2012 به عنوان دبیر کل حزب کمونیست به قدرت رسید. اقتصاد چین در تقلا برای بقا، اعتماد عموم متزلزل، و بدهی این کشور افزایش یافته است. این در حالی است که رقابت راهبردی با ایالات متحده و متحدانش، آینده پیشرفت ففن آوری و رشد اقتصادی چین را به خطر می اندازد.

در تمامی ساختارهای سیاسی، قدرت کنترل نشده خطرناک است. رهبر جدا از واقعیت و رها از اجماع حاصله می‌تواند عجولانه عمل کند و سیاست‌هایی را اجرا کند که غیر عاقلانه و در عین حال غیرمحبوب هستند. بنابراین، جای تعجب نیست که سبک حکمرانی شی پیامدهای منفی بسیاری را به دنبال داشته است. چندی پیش، رهبری با تثبیت قدرتش در حزب کمونیست، خود را در قاب مائو تسه تونگ تعریف کرد. او که دیگر درگیر محدودیت های دوره ای ریاست جمهوری نیست، فرصت دارد تا رهبر مادام العمر چین باشد. شی جین پینگ به واسطه گام هایی که برای کاهش فقر برداشت به خود می بالید . در خارج از مرزها مدعی است که اعتبار بین المللی چین را به اوج رسانده. باز منظر بسیاری از چینی‌ها، تاکتیک‌های مرد قدرتمند بهای بسیاری داشت.

اعتبار از دست رفته!

«شی» در ظاهر اعتماد به نفس خود را حفظ کرده است. او در سخنرانی ژانویه 2021، چین را شکست ناپذیر خواند، اما پشت صحنه، قدرت رهبری چین متزلزل شده است. شی با کنار گذاشتن سنت طولانی حکمرانی دسته جمعی و ایجاد کیش شخصیتی شبیه کیشی که مائو را احاطه کرده بود، خودی‌های حزبی را از حالت همسان خارج و رتبه‌بندی کرد. در همین حال، بخشی از اشتباه های سیاسی اش حتی حامیان او را نیز ناامید کرده است. تغییر اصلاحات اقتصادی توسط شی و واکنش نادرست او به همه‌گیری کووید-19، تصویرش را به عنوان ناجی و قهرمان مردم مخدوش کرد، از همین رو خشم نخبگان حزب کمونیست چین در حال شعله ور شدن است.

عصر تازه از آشوب های درون حزبی!

«شی» درجریان  بیستمین کنگره حزب ملی حزب کمونیست چین انتظار داشت که سومین دوره پنج ساله دبیری حزب را از آن خود کند. همین طور هم شد، اما این موفقیت آشفتگی های بیشتری را در مسیر رهبری اش ایجاد کرد. شی جسورتر از دوره قبل، احتمالاً کنترل خود را در داخل کشور را بیشتر خواهد کرد و جاه‌طلبی‌های اش را در سطح بین‌المللی افزایش خواهد داد. همانطور که حکومت شی افراطی‌تر می‌شود، درگیری‌های درونی و نارضایتی که او پیشتر برانگیخته ، قوی‌تر و رقابت بین جناح های مختلف درون حزب شدیدتر، پیچیده تر و وحشیانه تر خواهد شد.

در چنین شرایطی چین ممکن است چرخه ای معیوب را تجربه کند که در چارچوبش شی به تهدیدها با هرگونه گام جسورانه‌تری واکنش نشان خواهد داد؛ رویکردی که فشارها را افزایش خواهد داد. به نوشته فارین پالسی، رهبری چین که در اتاق پژواک در میان حامیان رسانه ای و تبلیغاتی اش گرفتار شده، ممکن است درگیر ماجراجویی هایی جدی شده و تایوان را هدف قرار دهد؛ حمله ای  که می تواند فاجعه ساز شود. شی همچنین ممکن است شهرت رهبری مستمر و شایسته از نوع چینی اش را از نابود کند، گزاره ای که چین در طول چهار دهه تلاش تحسین برانگیز به دست آورده است.

مافیای چینی

از بسیاری جهات، حزب کمونیست چین از زمان به قدرت رسیدنش در سال 1949 تغییر چندانی نکرده است. اکنون، مانند آن زمان، بر چین سلطه ای مطلق دارد و بر ارتش، و ساختار تقنینی نظارت می کند. سلسله مراتب حزب به نوبه خود به کمیته دائمی دفتر سیاسی، بالاترین نهاد تصمیم گیری در چین پاسخ می دهد. کمیته دائمی متشکل از پنج تا نه نفر از اعضای دفتر سیاسی حزب، از سوی دبیر کل حزب، رهبر اصلی چین، هدایت می شود. این مسئولیت از سال 2012 با شی است.

جزئیات نحوه عملکرد کمیته دائمی حزب رازی است سر به مهر. با این همه مردن به خوبی می دانند که بسیاری از تصمیمات از طریق گردش اسناد مربوط به مسائل مهم سیاستی اتخاذ می شود که در حاشیه آن اعضای کمیته نظرات خود را بدان اضافه می کنندمقاله ها و تحلیل ها را رهبران ارشد وزارتخانه‌ها و سایر ارگان‌های حزبی و همچنین کارشناسانی از بهترین دانشگاه‌ها و اتاق‌های فکر می نویسند، و انتشار یادداشت در میان اعضای کمیته دائمی، اعتباری برای مؤسسه اصلی نویسنده محسوب می‌شود.

چنین گزاره ای  طبیعتا در مورد حرفه شی نیز صدق می کرد. برخلاف تبلیغات چینی و ارزیابی بسیاری از تحلیلگران غربی مبنی بر اینکه او با استعداد خود راه ترقی را پیموده ، باید اعتراف کرد که چنین مقوله ای واقعیت ندارد. شی از ارتباطات پدرش، شی ژونگ سون، رهبر حزب کمونیست چین با اعتبار انقلابی بی‌عیب و نقص اش بسیار سود برد. هنگامی که شی جین پینگ در اوایل دهه 1980 رئیس حزب شهرستانی در استان شمالی هبی بود، مادرش یادداشتی به رئیس حزب استان نوشت و از او خواست که به پیشرفت شی علاقه نشان دهد. اما آن مقام، گائو یانگ، در نهایت محتوای یادداشت را در جلسه کمیته دائمی استان فاش کرد.

 این افشاگری برای خانواده مایه شرمساری بزرگی بود، زیرا کارزار جدید حزب کمونیست چین هرگونه  خویشاوند سالاری را برنمی تابید. شی هرگز این واقعه را فراموش نمی کند: در سال 2009، زمانی که گائو درگذشت، او آشکارا از شرکت در مراسم تشییع جنازه اش امتناع کرد-- با توجه به اینکه هر دو به عنوان رئیس مدرسه مرکزی حزب خدمت کرده بودند، او با این کار رسم و رسوم را زیر پا گذاشت. چنین رسوایی می توانست ترقی او را به خطر اندازد. با این وجود، ارتباطات شی به کمک او آمد: پدر رئیس حزب فوجیان از نزدیکان پدر شی بود و خانواده‌ها سیاستی اتخاذ کردند تا به‌ندرت در آن استان جابجایی رخ دهد.