ترمزهای ناخواسته قطار رئیسی
حرکت قطار کشور روی ریل پیشرفت یکی از اصلیترین کلیدواژههای سیدابراهیم رئیسی در تبلیغات انتخاباتی و پس از روی کار آمدن به عنوان رئیس قوه مجریه بود. قطاری که در این دو سالی که از آغاز به کار رئیس دولت سیزدهم میگذرد با موانع و البته ترمزهای ناخواستهای مواجه شده است.
به گزارش زنهار، دو سال از آغاز به کار سید ابراهیم رئیسی و کابینه سیزدهم که در ۴ شهریور ۱۴۰۰ اولین جلسه هیئت دولت را تشکیل دادند، میگذرد. در این مدت رئیس قوه مجریه تلاش کرده به وعدههای انتخاباتی خود عمل کند اما اتفاقات مختلفی از جمله برخی تصمیمات اشتباه، تحریمهای خارجی و اتفاقات غیرمنتظره داخلی از جمله عواملی بودهاند که موانعی را در این مسیر ایجاد کردهاند.
بلایای طبیعی
از ۱۲ تا ۱۷ مهر ۱۴۰۰ و کمتر از دو ماه بعد از آغاز به کار کابینه سیزدهم، در اندیکای خوزستان چندین زمینلرزه رخ داد که بزرگترین آن ۵.۷ ریشتر بود. در این زلزلهها به ۱۳۰ روستا آسیب رسید وتعداد ۹۸۰ واحد مسکونی آسیب دیده از زلزله نیاز به تخریب و بازسازی و هزار و ۹۵۰ واحد مسکونی نیاز به بهسازی پیدا کردند. خسارت این زمینلرزهها پنج هزار میلیارد ریال برآورد شد و رئیسی هم ۷ آبان ۱۴۰۰ با حضور در مناطق زلزلهزده با مردم به گفتوگو پرداخت و درباره جبران خسارت وارده به آنها قول رسیدگی فوری داد.
در هفته آخر دی ۱۴۰۰ بارش شدید باران و شکسته شدن سیلبندها، باعث ایجاد سیل بزرگی در جنوب کرمان و به خصوص جیرفت شد. در این سیل ۱۲۰ روستا ارتباط خود را با سایر نقاط از دست دادند. در هنگام وقوع سیل، رئیس قوه مجریه در سفر روسیه بود اما رئیسی در اول بهمن و تنها ساعاتی بعد از پایان سفرش به مسکو، خود را به کرمان رساند تا از نزدیک به مشکلات ایجاد شده برای مردم رسیدگی کند. در جریان این سیل، ۲۶ هزار نفر متاثر از سیل اسکان داده شدند و ۳۰۰ تُن اقلام امدادی، زیستی و معیشتی در ۲۰۰ روستای حادثهدیده توزیع شد.
در بهمن ۱۴۰۰ با شیوع اومیکرون، کرونا مجددا اوج گرفت و پیک ششم آن آغاز شد که مشکلات جدیدی را در کشور ایجاد کرد. این موضوع باعث توقف موقت سفرهای استانی رئیس دولت سیزدهم شد.
در ۱۱ تیر ۱۴۰۱ زلزله ۶.۱ ریشتری در بندر خمیر هرمزگان باعث آسیب به منازل مسکونی، ریزش کوه و انسداد جادهها شد. در این زمینلرزه دست کم سه نفر کشته شدند و بیش از ۶ هزار و ۵۰۰ نفر مجبور به اسکان موقت شدند. در جلسه ۱۲ تیر هیئت دولت مبلغ ۵۰ میلیارد تومان، اعتبار هزینهای و تملک داراییهای سرمایهای به منظور جبران خسارات ناشی از وقوع زلزله در استان هرمزگان اختصاص یافت.
۶ مرداد ۱۴۰۱ بارش شدید باران در تهران و سیل در نقاط مختلف کشور از جمله امامزاده داوود منجر به کشته شدن تعدادی از هموطنان و ایجاد خسارات مختلفی شد. در پی وقوع سیل در امامزاده داوود که منجر به کشته شدن بیش از ۴۰ نفر شد، مدیر کل منابع طبیعی استان تهران عامل اصلی این حادثه را عدم لایروبی کانال، انسداد مسیر عبور آب به علت سقوط یک خودرو داخل کانال علاوه بر آن ساخت و ساز غیرمجاز در حریم رودخانه ذکر کرد. رئیس دولت سیزدهم هم برای بررسی وضعیت سیل امامزاده داوود به این منطقه رفت و دستوراتی را برای رفع مشکلات صادر کرد.
در دی ۱۴۰۱ دو موضع آلودگی شدید هوا و تعطیلی در برخی شهرها از جمله تهران و ورود موج شدید سرما و برف و ایجاد اختلال در گازرسانی باعث مشکلاتی در مدیریت کشور شد.
در ۹ بهمن ۱۴۰۱ زلزله در خوی و روستاهای اطراف آن زلزله ۵.۹ ریشتری به وقوع پیوست. در این زمینلرزه بیش از هزار و ۱۶۰ نفر مصدوم شدند، حدود ۷۰ روستا در این زلزله خوی آسیب دیدند و ۲۰ تا ۹۰ درصد منازل مسکونی در این مناطق دچار تخریب شدند و برق برخی مناطق زلزلهزده قطع شد. در ۱۶ بهمن هم رئیسی برای سرکشی به مناطق زلزلهزده راهی خوی شد و با آسیبدیدگان این زمینلرزه دیدار کرد و از نزدیک در جریان مشکلات قرار گرفت.
اما سیل ۱۸ خرداد ۱۴۰۲ در جاده چالوس میتوانست به بحرانی بزرگ تبدیل شود. به دنبال این سیل ویرانگر چند نفر مفقود شدند. همچنین بخشهایی از جاده از بین رفت و با ریزش سنگ و گل و لای، مسیر ورودی آب سد کرج به سمت تهران مسدود شد. این موضوع باعث قطعی آب در برخی مناطق تهران شد که به گفته برخی کارشناسان میتوانست باعث کمبود آب برای چند ماه شود اما با تلاش صورت گرفته، بعد از ۳ روز مشکل آبرسانی به پایتخت حل شد.
حوادث پیش بینی نشده
در بامداد ۵ آذر شماری از کشاورزان به انتقال خط لوله انتقال آب به یزد اعتراض و این خط لوله را با لودر تخریب کردند که منجر به قطع شدن آب نقاطی در شهر یزد و بروز مشکلاتی عدیده برای شهروندان شد. در شب جمعه ۶ آذر تعدادی از ساکنان روستای رحیمآباد بر سر وصل شدن دوباره آب این خط لوله با مأموران درگیر شدند. ادامه اعتراضات کشاورزان و مردم اصفهان به کمآبی و خشک شدن زایندهرود در بستر خشک این رودخانه و به تنش کشیده شدن این اعتراضات که در چند روز اول به صورت مسالمتآمیز برگزار میشد از اتفاقات مهم آذر ۱۴۰۰ بود.
در این زمینه جلسهای به ریاست محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور و با حضور وزرای جهاد کشاورزی، نیرو، کشور، صنعت، معدن و تجارت، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، رئیس شورای اطلاعرسانی دولت، رئیس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری و استانداران چهارمحال و بختیاری، اصفهان، یزد و خوزستان برگزار مسائل و مشکلات مربوط به آب چهار استان چهارمحال و بختیاری، اصفهان، یزد و خوزستان بررسی شد.
در دوم خرداد ۱۴۰۱ ساختمان متروپل در آبادان بر اثر شکست سازهای به خاطر نقض ضوابط فنی و استانداردها فرو ریخت. در این حادثه ۴۳ نفر کشته و ۳۷ نفر مصدوم شدند. آواربرداری متروپل چند ماه طول کشید و نهایتا در ۴ آبان ۱۴۰۱ این ساختمان به طور کامل فرو ریخت. نقض قوانین توسط مالک با همکاری برخی اعضای شهرداری و شورای شهر ابادان باعث شد تا اعتراضاتی نسبت به این موضوع در خوزستان شکل بگیرد.
در ۲۵ شهریور ۱۴۰۱ به دنبال فوت مهسا امینی در پلیس امنیت اخلاقی کشور با بحرانی چند ماهه مواجه شد. از ۲۸ شهریور در تهران اعتراضاتی نسبت به این اتفاق رخ داد و در پاییز همین سال دامنه این اعتراضات به شهرهای مختلف کشیده شد. فراخوان برای اعتصاب در روزهای مختلف، جمعه خونین زاهدان، حوادث دانشگاه شریف، آتشسوزی زندان اوین، درگیری مسلحانه در برخی شهرهای کردنشین، حمله تروریستی در ایذه و امنیتی شدن فضای کشور برای چند ماه فعالیت عادی را مختل کرد.
از ۹ آذر ۱۴۰۱ آغاز مسمومیتهای سریالی دانشآموزان در مدارس شهرهای مختلف باعث ایجاد نگرانی برای مردم به خصوص والدین دانشآموزان شد. موضوعی که واکنش رهبر انقلاب اسلامی را هم به دنبال داشت و حضرت آیتالله خامنهای در ۱۵ اسفند خواستار برخورد شدید با عاملین این اتفاق شدند.
حملات تروریستی و سایبری
در ۴ آبان ۱۴۰۰ و تنها دو ماه بعد از روی کار آمدن دولت سیزدهم، حمله سایبری به جایگاههای سوخت کشور و اختلال در روند سوخترسانی به موضوعی داغ بدل شد و حتی شایعاتی مبنی بر احتمال گران شدن قیمت سوخت قوت گرفت. این اتفاق که در سراسر ایران رخ داد، موجب از کار افتادن ۴۳۰۰ جایگاه سوخت شد که برطرف کردن مشکل و از سرگیری فعالیت تمامی آنها مدتی طول کشید. رئیس قوه مجریه هم به دنبال این اتفاق با حضور در برخی پمپبنزینها و سامانه سوخت وزارت نفت در جریان اتفاق رخ داده قرار گرفت.
در همین زمینه سید ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی ۵ آبان در یک برنامه تلویزیونی، درباره این موضوع توضیح داد: این حمله ساعت ۱۱ صبح سهشنبه ۴ آبان اتفاق افتاد و ما در همه جایگاههای بنزین کشور شاهد اختلال وسیع بودیم. دستگاههای مربوطه به مساله پرداختند و علائم یک حمله سایبری را مشاهده کردند. این حمله سایبری خوشبختانه خسارتهای سختافزاری به دنبال نداشته و فقط در ارائه خدمت به شهروندان ایجاد اختلال کرد که کارشناسان در مدت کوتاهی توانستند راه حل رفع مشکل را پیدا کنند. حدود ۴۶۰۰ جایگاه سوخترسانی بنزین در کشور داریم که باید اصلاحاتی در برنامه نرمافزاریشان انجام دهند و این کار از ساعت پنج بعدازظهر بهتدریج در حال انجام است.
همچنین روزنامه نیویورک تایمز ۶ آذر در بخشی از یک گزارش درباره حمله سایبری به جایگاه های سوخت در ایران، به نقل از مقامات وزارت دفاع آمریکا مدعی شد که این حمله از سوی اسرائیل انجام شده است.
در ۶ خرداد ۱۴۰۱ شنیدن شدن صداهای مهیبی در شرق تهران، نگرانیهایی را ایجاد کرد. در همین زمینه روزنامه نیویورک تایمز مدعی شد که این حمله توسط یک کوادکوپتر انتحاری که توسط نیروهای وابسته به اسرائیل راهبری می شده، انجام شده و هدف اصلی آن هم هدف قرار دادن مراکز تحقیقاتی مرتبط با طراحی و توسعه پهپادهای ایرانی بوده است.
از طرفی در تیر ۱۴۰۱ صنایع فولاد کشور مورد حمله سایبری قرار گرفت و مرکز ملی فضای مجازی ایران این حمله سایبری به سیستمهای فناوری اطلاعات فولاد کشور را تایید کرد. این مرکز اعلام کرد که ساعت ۶:۳۰ صبح دوشنبه ۶ تیر، بخشی از این سیستمها هدف حمله سایبری دشمنان خارجی قرار گرفته و بخشهایی از فولاد هرمزگان و خوزستان دچار اختلال در تولید شده است.
حمله تروریستی به زائران حرم شاهچراغ شیراز دیگر اتفاقی بود که کشور را تحت تاثیر قرار داد. عصر ۴ آبان ۱۴۰۱ یکی از عوامل گروه تروریستی داعش با ورود به حیاط و صحن حرم شاهچراغ، مردم را به گلوله بست که در اثر این حمله ۱۳ نفربه شهادت رسیدند و بیش از ۲۰ نفر مجروح شدند. ساعتی پس از این حمله، گروه داعش، با انتشار بیانیهای مسئولیت این حمله را پذیرفت.
در ۲۲ مرداد ۱۴۰۲ هم باز یکی از تروریستهای داعش در اقدامی مشابه یک حمله تروریستی دیگر را در حرم شاهچراغ انجام داد که در این حمله دو نفر به شهادت رسیدند و بیش از ۷ نفر مجروح شدند.
در ۷ بهمن ۱۴۰۱ یک فرد به دلیل آنچه مشکلات خانوادگی عنوان شده به سفارت آذربایجان در تهران حمله مسلحانه کرد که در این حمله یکی از محافظان سفارت کشته شد و چند نفر مجروح شدند. این موضوع به بحرانی در روابط ایران و جمهوری آذربایجان تبدیل شد و آذربایجانیها سفارت خود را در تهران تخلیه کردند.
در ۹ بهمن ۱۴۰۱ در انبار مهمات اصفهان انفجاری رخ داد. به گفته مقامات امنیتی و نظامی، در این اتفاق حمله سه ریزپهپاد به یک کارخانه مهماتسازی در شهر اصفهان مهار شد و این حمله تلفات نداشت و تنها آسیب جزئی به سقف یکی از کارگاهها وارد شده است.
حملات تروریستی ۱۷ تیر ۱۴۰۲ گروهک تروریستی مو سوم به «جیش العدل» به کلانتری ۱۶ زاهدان و شهادت ۲ مامور انتظامی و حکله ۱ مرداد ۱۴۰۲ به کارکنان پلیس راه سیستان و بلوچستان شهادت ۴ مامور پلیس از دیگر اقدامات تروریستی صورت گرفته در این دو سال بود.