چرا سیاستمداران از جنگ جهانی سوم صحبت میکنند؟
تعداد کمی از کارشناسان فکر میکنند که صحبت در مورد جنگ جهانی سوم به این معنی است که ما در آستانه چنین بحرانی قرار داریم. اگرچه در مورد اینکه چه چیزی یک جنگ جهانی را تشکیل میدهد اختلاف نظر وجود دارد.
به گزارش زنهار؛ به نقل از نشریه تایم، چندی پیش، برخی از آمریکاییها میترسیدند که دونالد ترامپ، رییسجمهور بیتجربه این کشور، جنگ جهانی سوم را آغاز کند. اما اکنون، او پیشنهاد بازگشت خود را بر اجتناب وقوع جنگ جهانی سوم مطرح کرده است.
ترامپ در ایمیلی که اخیرا برای جمع آوری کمکهای مالی ارسال کرده، نوشت: «واقعا دلم میشکند که میبینم جوبایدن، ضعیفترین و بیکفایتترین رییس جمهوری تاریخ، کشور ما را در حالی که آمریکا را تا آستانه جنگ جهانی سوم پیش میبرد، ویران میکند.» و در مسیر مبارزات انتخاباتی در ایالات متحده، او به خود میبالید که «تنها کسی است که از وقع جنگ جهانی سوم جلوگیری میکند.»
در بحبوحه جنگ جاری میان روسیه و اوکراین و اسرائیل و حماس، نگرانیها در مورد چشم انداز یک جنگ جهانی دیگر در حال افزایش است و ترامپ تنها یکی از شخصیتهای سیاسی است که از چنین زبان سیاهی استفاده میکند.
یک نظرسنجی که توسط انجمن روانشناسی آمریکا بلافاصله پس از حمله روسیه به اوکراین در سال گذشته انجام شد، نشان داد که تقریبا از هر 10 آمریکایی، 7 نفر معتقداند که این کشور در مراحل ابتدایی جنگ جهانی سوم، قرار دارد.
با این حال، وقوع جنگ در خاورمیانه دوباره این ترسها را افزایش داده است. اخیرا تیم کین؛ سناتور دموکرات از ایالت ویرجینیا در مصاحبه ای با نشریه The Hill گفت: من مجبور شدم به سوالی از مردم پاسخ دهم که در 30 سال زندگی عمومی هرگز مجبور به پاسخ دادن به آن نبودم، و آن این بود: آیا این میتواند آغازی بر جنگ جهانی سوم باشد؟
ترامپ در بازی با این ترسها تنها نیست. ویوک راماسوامی؛ کارآفرین بیوتکنولوژیکی و رقیب جمهوریخواه که بیشتر با رییسجمهور سابق همسو بود، در این ماه در میامی کارزار «جنگ جهانی سوم را متوقف کنید» برگزار کرد. یک روز بعد، کریس کریستی؛ فرماندار نیوجرسی نیز موضوع جنگ جهانی سوم را در ایالت خود به مناظره فراخواند. وی گفت: بیایید آخرین باری را به یاد بیاوریم که به جنگ در اروپا پشت کردیم. فقط چند سال برای ما زمان خرید و سپس 500000 آمریکایی در اروپا برای شکست هیتلر کشته شدند.
این مباحث به جمهوری خواهان نیز محدود نمیشود. شخصیتهای مختلف سیاسی در ایالات متحده انتقاد در از بمباران غزه توسط اسرائیل و ترس از وقوع جنگ جهانی سوم را مطرح کردهاند. وقتی ماه گذشته نشریه تایم از کورنل وست که یک کمپین مستقل برای ریاست جمهوری راه اندازی کرده بود، پرسید که آیا دوره دوم بایدن بر دوره دوم ترامپ ارجحیت دارد، او پاسخ داد: «آیا جنگ جهانی سوم بهتر از جنگ داخلی دوم است؟»
خود بایدن عادت دیرینهای دارد که به شبح یک جنگ جهانی دیگر اشاره کند. بر اساس گزارش نیویورک تایمز در سال گذشته، بلافاصله پس از حمله روسیه به اوکراین در سال گذشته، گفته میشود که رییسجمهوری به دستیارانش گفته است: «ما در تلاش هستیم از جنگ جهانی سوم اجتناب کنیم.» این پیامی است که او و دستیارانش از آن زمان بهطور علنی تکرار کردهاند.
جان ای. هربست؛ سفیر سابق ایالات متحده در اوکراین که اکنون مدیر ارشد مرکز اوراسیا شورای آتلانتیک است، پیشنهاد کرد که دولت بایدن باید در انتخاب کلمات دقت بیشتری داشته باشد. او گفت: «در خلوت رایزنیهای دولتی، اشتباه نیست که آشکارا بگوییم ما جنگ جهانی سوم را نمیخواهیم، اما در عین حال، باید بگوییم ما منافع حیاتی در این زمینه داریم و باید مطمئن شویم که این منافع حیاتی تامین میشود.»
تعداد کمی از کارشناسان فکر میکنند که صحبت در مورد جنگ جهانی سوم به این معنی است که ما در آستانه چنین بحرانی قرار داریم. اگرچه در مورد اینکه چه چیزی یک جنگ جهانی را تشکیل میدهد اختلاف نظر وجود دارد، اما به طور کلی شامل دو بلوک قدرت بزرگ از ائتلاف کشورها میشود که برای تسلط میجنگند، با کشورهای متعددی در هر طرف که در بیش از یک میدان علیه یکدیگر سلاح میگیرند. در سپتامبر 1939، تایم اولین نشریهای بود که درگیری را که در آن ماه آغاز شده بود، «جنگ جهانی دوم» نامید.
در سال 2015، سینگر و آگوستکول؛ دو نویسنده با پیشینه امنیت ملی، در مقالهای در تایم در مورد اینکه جنگ جهانی سوم میتواند چگونه باشد، حدس زدند و پیش بینی کردند که «تسخیر زمینهای روسیه و اوکراین» و افزایش تنشها با چین برسر تسلط بر شرق آسیا به صورت همزمان میتواند منجر به نبرد جهانی دیگری در فضای واقعی جغرافیایی شود.
کارشناسان میگویند، در حال حاضر، به نظر نمیرسد که نبردهای جاری به سطح یک جنگ جهانی ارتقا یابد. مایکل ای. اوهانلون؛ کارشناس ارشد موسسه بروکینگز و مدیر تحقیقات سیاست خارجی این موسسه، میگوید: «من هنوز ارتباط کافی بین بحرانها و درگیریها را نمیبینم که در حال حاضر چنین نگرانی داشته باشم.»
وینتر تحلیلگر ارشد نشریه تایم خاطرنشان میکند: از آنجایی که سلاحهای هستهای به شدت با جنگ جهانی دوم مرتبط است، بسیاری از مردم ممکن است این ارتباط را در رابطه با بازیگران درگیریهای روسیه و اوکراین و همچنین اسرائیل و حماس برقرار کنند. روسیه و اسرائیل دارای تسلیحات هستهای هستند و گروههای منطقهای اخیر با نیروهای آمریکایی درگیریهای محدودی داشتهاند. با این حال، حتی نوع واکنش بینالمللی که ممکن است در نتیجه یک حمله هستهای باشد، لزوما وضعیت جهان را به یک جنگ جهانی ارتقا نمیدهد وآنچه محتملتر است، جنگ بین ناتو و روسیه است، اما همه افرادی که با تایم صحبت کردند، مردد بودند که حتی آن درگیری بالقوه را یک جنگ جهانی بدانند.
با این وجود، در ماههای پس از حمله روسیه به اوکراین در سال گذشته، متحدان کرملین اغلب اظهار داشتند که جنگ جهانی سوم از قبل آغاز شده است. از آن زمان، آنها به طور دورهای هشدار دادهاند که جنگ جهانی قریب الوقوع است.
برایان فردریک؛ دانشمند ارشد علوم سیاسی در اندیشکده سیاسی-امنیتی رَند (RAND) میگوید: این یک استراتژی اطلاعاتی کرملین است که بر خطرات جنگ برای غرب تاکید میکند و سعی دارد از آن به عنوان راهی برای کاهش حمایت از اوکراین استفاده نماید. همچنین اوکراین گاهی با برانگیختن این اصطلاح نیز تلاش میکند تا متحدان خود را نگه دارد و زلنسکی؛ رییس جمهوری اوکراین بارها هشدار داده که اگر روسیه در اینجا متوقف نشود، به راه خود ادامه خواهد داد و این منجر به جنگ جهانی سوم خواهد شد.
علاوه بر این در آمریکا، برخی از کسانی که در مورد جنگ جهانی دیگر ابراز نگرانی میکنند، ممکن است ترس موجهی در مورد درگیر شدن بیش از حد و عمیق در درگیری در خارج از کشور ایجاد کنند که احساساتی بودن این موضع و انتخابات پیش رو در ایالات متحده، میتواند آن را تحت الشعاع قرار دهد.