ما آزادی نداریم!

در سی و چهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران دیوارهایی با نام دیوار آزادی وجود دارد. این دیوارهای ۹ عدد است که در شبستان اصلی امام خمینی (ره) قرار دارد.

روایت خبرنگار اطلاعات آنلاین را از این رویداد ویژه بخوانید: زمانی که وارد نمایشگاه بین‌المللی کتاب شدم برای نخستین بار در طول سال‌های حضورم در این رویداد فرهنگی تجمع‌هایی در گوشه و کنار این نمایشگاه توجهم جلب کرد. گرچه به طور معمول از کنار گعده‌های این چنینی عبور می‌کنم، اما صدای بلند برخی از افراد و مواجهه خانم‌هایی که بعضا روسری بر سر نداشتند با خانم‌هایی که چادر بر سر داشتند این شائبه را در ذهن من ایجاد کرد که شاید خانم‌های چادری آمده‌اند تا به این افراد تذکر حجاب دهند.

نزدیک‌تر که شدم تخته سفیدی را دیدم که بالای آن نوشته شده بود بود: دیوار آزاد. به صحبت‌ها گوش دادم برای آنکه بدانم موضوع چیست؟ این جمله‌ها را شنیدم «مردم از فشار اقتصادی خسته شده‌اند» «ما آزادی نداریم» «فساد در کشور زیاد شده است، بیا شما را ببرم شوش ببین که چقدر زنان فساد می‌کنند و خانه‌های تیمی زیاد شده است...»، «مردم باید دلشان پاک باشد حجاب دل پاک نمی‌آورد» در پاسخ هم مواردی مطرح می‌شد از سوی مردم یا مسئولانی که نظرات مخالف داشتند. در چند جای نمایشگاه این تخته‌ها نصب شده بود و جمعیت هم پای آن ایستاده بودند و با هم گفتگو می‌کردند.

زمانیکه سراغ مسئول این تخته‌ها را گرفتم گفتند که این تخته‌ها برای غرفه محفل دانایی است. سراغ غرفه محلف دانایی رفتم و با «نعیمه اسلاملو» مسئول غرفه محفل دانانی گفتگو کردم.

او که اکنون پژوهشگر و نویسنده حوزه زنان است، به خبرنگار اطلاعات آنلاین گفت: با توجه به اینکه فضای نمایشگاه یک فضای علمی با حضور افراد فرهیخته است، فضای گفتگو را در نمایشگاه ایجاد کردیم. ۹ دیوار آزاد در شبستان اصلی مصلی امام خمینی (ره) جانمایی شد. در هر یک از دیوارهای آزاد چالش‌های مختلفی را مطرح کردیم که همه این موارد در راستای فرهنگ حیا و عفاف بود.

شعار و هشتگ کار ما در فضای مجازی و حقیقی «حجاب و فرهنگ و دانایی» است. به طور مثال ما در یکی از این دیوارهای آزاد نوشتیم که آیا نوع پوشش افراد در جامعه روی دیگران اثر دارد یا ندارد؟ این دیوار یا تخته به دو قسمت تقسیم می‌شود سمت راست نوشته شده اثر دارد؟ چون... سمت چپ نوشته شده است که اثر ندارد؟ چون...

هر کدام از مخاطبان نظرات خود را در باره این چالش می‌نویسند. یکی دیگر از چالش‌ها این است که چه نسبتی میان دل پاک و پوشش وجود دارد؟

سمت راست نوشته که هرکی دلش پاک باشد مهم نیست که چه بپوشد؟ و سمت چپ نوشته که دل پاک ربطی به پوشش ندارد و پوشش اثر خودش را دارد. خلاصه بر روی این ۹ عدد تخته نه چالش مختلف برگزار شده است.

مدرس مسائل زنان با اشاره به صحبت‌های مردم کنار این دیوارهای آزاد، عنوان کرد: مردمی که حجاب را قبول ندارند و بعضا پوشش‎های نامتعارف هم دارند، حرفشان این است که اجازه نمی‌دهید ما حرف بزنیم؛ بنابراین این فضا را برای گفتگو ایجاد کردیم و فضایی به وجود آمده است تا افرادی که حرف قابل دفاعی دارند، صحبت کنند.

وی تصریح کرد: کنار این دیوارها یا تخته‌ها افرادی که در این حوزه متخصص، پژوهشگر و نویسنده هستند و در حوزه روانشناسی و ارتباط موثر و تعاملات مناسب با افراد دوره‌هایی را گذرانده‌اند و بسیار سخت‌گیرانه ما این افراد را انتخاب کردیم، حضور دارند. برای انتخاب این افراد آزمون مشترکی برای آنان برگزار شد. این افراد کنار دیوار آزاد می‌ایستند و از افراد دعوت می‌کنند که در چالش‌ها شرکت کنند. در کنار هر چالشی گفتگوهایی شکل می‌گرفت، گاهی این گفتگوها آنقدر زیاد می‌شد و صداها بالا می‌رفت که یک کارشناس نمی‌توانست پاسخ همه را بدهد؛ بنابراین در روزهای بعد، از دو تا سه کارشناس استفاده شد.

اسلاملو عنوان کرد: خانم‌هایی که در اینجا حضور دارند جهادی به اینجا آمده اند، اما برخی از مردم فکر می‌ک‌نند که این افراد پول دریافت کرده‌اند. اینجا اصل بر این است که حرف‌ها شنیده می‌شود گاهی هم دیده می‌شود که مردم از هرجا که دلشان پر است دوست دارند با هیجان و به صورت بلند داد بزنند و بگویند که گرانی است و بیکاری است چرا کتاب گران است و...

حال پرسش اینجاست که معترضان به سیاست‌حکومت چه نظری دارند؟ اسلاملو در پاسخ به این پرسش گفت: یکی از حرفهای اصلی آنان این است که چرا مشکلات اقتصادی را حل نمی‌کنیم برخی می‌گفتند مشکلات اقتصادی حل شود مشکل فرهنگ هم حل خواهد شد، اما پاسخ ما این بود که این حرف منطقی نیست اگر اینطور بود باید مرفهان شهر پوشش‌های عفیفانه‌ای نسبت به وسط شهر داشته باشند.

وی افزود: در این برخوردها بعضا حرف‌های تکراری شنیده می‌شد به طور مثال «ظهور اسلام از عربستان بوده است این در حالیست که در آن حجاب اجباری نیست، یا مثلا درباره حجاب گفته می‌شد که خدا حجاب را در گوش شما گفته است!» این‌ها جملاتی بود که بعضا شنیده می‌شد...گاهی هم اوضاع شلوغ می‌شود و به هم می‌ریزد...البته کارشناسان ما بدون اینکه ناراحت شوند موارد را تشریح می‌کردند و گاهی خود افراد معترض در آخر قدردانی می‌کردند که اطلاعات خوبی را به آنان داده‌ایم.