از سربازگیت تا سرباز قهرمان و سربازی دو بازیکن استقلال/سربازی یا سر باز زدن از قانون؟

به گزارش زنهار؛ واژه سربازی شاید یکی از ترسناک ترین و تلخ ترین واژه ها، در دایره لغات اکثر مردان ایرانی باشد. خدمت سربازی که هر پسری از زمان قدم گذاشتن به ۱۸ سالگی شامل آن می شود و دیر یا زود، باید آن را طی کند. همیشه هم افراد مختلف به دنبال آن هستند تا از امتیاز ها و تبصره های مختلف بهره ببرند و نهایتا معاف شوند اما سربازی در دنیای ورزش و برای ورزشکاران، ماجرایی متفاوت دارد. شاید با شنیدن اسم سربازی ورزشکاران و به خصوص فوتبالیست ها، ذهن ها را به سمت ماجرای کارت های معافیت جعلی، و ماجرایی که به سرباز گیت شهرت پیدا کرد، ببرد. داستان پیچیده ای که نهایتا منجر به ابطال کارت معافیت بیش از ۲۰ بازیکن شد و آن ها مجبور به گذراندن سربازی یا گرفتن معافیت از مجرای قانونی شدند. به بهانه ماجرای سربازی سیاوش یزدانی و محمدحسین مرادمند، دو ستاره استقلال تهران، به بررسی این موضوع در ادامه می پردازیم.

ماجرای سرباز گیت و افشارگری علی دایی

در پایان فصل سیزدهم لیگ برتر، علی دایی باز هم خبر ساز شد و روی جدیدی از فساد در فوتبال را به نمایش گذاشت.دایی در آن سال، به همراه محمد پنجعلی به دیدار اسماعیل کوثری یکی از نمایندگان تهران در مجلس رفت. دیداری که سرو صدای زیادی در مجلس به راه انداخت. بعدا مشخص شد که دایی به مجلس رفته تا پرده از تخلف بزرگی که سال هاست در فوتبال کشور در حال اتفاق است بردارد. بعد از آن دیدار بود که شایعه جعلی بودن کارت معافیت بعضی بازیکنان قهرمان لیگ برتر شنیده شد و تا جایی پیش رفت که گفته شد شاید قهرمانی را از فولادی ها بگیرند.

این موضوع ابتدا تکذیب شد اما بعد از آن، کم کم ماجرای کارت معافیت فوتبالیست‌ها جدی شد، زمانی که رئیس تربیت بدنی نیروهای مسلح جعلی بودن کارت معافیت دو نفر از بازیکنان سرشناس فوتبال را تائید کرد. سردار باران‌چشمه به‌ صراحت گفت «تعداد بازیکنانی که از کارت معافیت جعلی استفاده کرده‌اند، بیشتر از دو بازیکن است» دو روز مانده به شروع لیگ برتر این تعداد به ۲۱ بازیکن رسید و فدراسیون فوتبال هم اجازه نداد بازیکنان لیگ برتری در هفته اول لیگ بازی کنند.

بختیار رحمانی و علی حمودی  هر دو مظنون به استفاده از کارت جعلی بودند اما این قضیه را تکذیب کردند. تکذیبی که چند روزی دوام نیاورد و با پیگیری های دایی و سردار کوثری در کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی تخلف آنها ثابت شد. 

پس از آن با تشکیل یک دادگاه ویژه باندی که در اهواز کارت های مشکل دار را صادر می کرد دستگیر شد. بعد از بررسی مشخص شد که کارت صادر شده برای بختیار رحمانی به دلیل سابقه بیش از سی ماه حضور پدرش در جبهه های جنگ بوده و در کارت علی حمودی هم بیماری های خاص(قطع نخاع) درج شده بود.

بعد از این ماجرا، روز به روز نام افراد دیگری برده شد و نهایتا بیش از ۲۰ بازیکن شامل این پرونده شدند که باعث شد یک پرونده بزرگ درباره جعل کارت پایان خدمت در فوتبال ایران شکل بگیرد و از همان جا، واژه سرباز گیت و این ماجرا به واژگان فوتبال ایران وارد شود.

مرادمند و یزدانی؛ از سرباز قهرمان تا معافیت و کفالت

موضوع اصلی که باعث نگارش این گزارش شد، و اتفاقی که باعث شده در روزهای اخیر بار دیگر قضیه سربازی فوتبالیست ها ورد زبان شود، ماجرای خدمت سربازی سیاوش یزدانی، و محمدحسین مرادمند دو بازیکن استقلال است. بر اساس نامه های منتشر شده و استعلام های صورت گرفته، این دو بازیکن تا یک اسفندماه معافیت دارند و پس از آن باید برای گذراندن دوره سربازی به یگان محل خدمت خود بروند. با این وجود، مسئولان باشگاه استقلال به دنبال آن هستند تا با استفاده از قانون سرباز قهرمان، این دو بازیکن را در تیم خود حفظ کنند و مانع از خروج آن ها از تیم، و حضور در تیم های نظامی مانند فجر سپاسی، یا ملوان بندر انزلی شوند.

بر همین اساس، باشگاه استقلال نامه نگاری های مختلفی با ستاد کل نیروهای مسلح انجام داده تا بتواند این دو بازیکن را تحت قانون سرباز قهرمان، در تیم خود حفظ کند.

قانون سرباز قهرمان چیست؟

قانون سرباز قهرمان مصوب ۱۳۷۶/۱۲/۱۳ است که در تاریخ ۱۳۹۱/۱۰/۳ اصلاحات و الحاقاتی در آن صورت گرفته است. به موجب این قانون در زمان صلح کلیه ورزشکارانی که از طرف فدراسیون‌ های ورزشی به عضویت تیم‌ های ملی در می آیند، با درخواست وزارت ورزش و جوانان و هماهنگی ستاد کل نیروهای مسلح می ‌توانند خدمت سربازی خود را پس از طی دوره آموزشی در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، تحت نظر وزارت ورزش و جوانان در تیم‌ های ملی سپری نمایند.

چه کسانی مشمول این قانون می شوند؟

قهرمانان بازی های المپیک شامل نفرات اول تا سوم و قهرمانان اول و دوم مسابقات قهرمانی جهان و نفرات اول بازی های آسیایی در رشته‌ های ورزشی تحت پوشش کمیته بین ‌المللی المپیک و مقام اول تا سوم مسابقات جام جهانی فوتبال، بسکتبال و والیبال و نیز یکی از فرزندان قهرمانان پارالمپیک جهانی معاف از سربازی با معرفی وزارت ورزش و جوانان و موافقت ستاد کل نیروهای مسلح پس از طی دوره آموزشی در نیروهای مسلح، از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می ‌شوند.

علاوه بر این ها، ورزشکاران ملی تا سن ۳۰ سالگی و ورزشکاران شاغل در لیگ های برتر تا ۲۸ سالگی می توانند خدمت خود را به تعویق بیندازند.

به همین دلیل، استقلال به دنبال آن است تا با توجه به اینکه یزدانی در اردوهای اخیر تیم ملی حضور داشته و در بازی با امارات به میدان رفته، او را با قانون سرباز قهرمان در تیم خود حفظ کنند. همچنین محمد حسین مرادمند، به دلیل اینکه بازیکن ملی پوش محسوب نمی ‌شود، به دنبال معافیت کفالت است و مدارک وی به نظام وظیفه ارسال شده است.

با این وصف اگر با این درخواست معافیت یزدانی مرادمند موافقت نشود، این دو بازیکن باید برای گذراندن سربازی خود، ابتدا دوره آموزشی را طی کنند. پس از آن می توانند در تیم های نظامی بازی کنند و یا در فدراسیون های ورزشی مامور به خدمت باشند. همچین بر اساس قانون، در صورت موافقت و مجوز ستاد کل نیروهای مسلح، بازیکنان می توانند در یک تیم غیر نظامی سربازی خود را بگذارنند که موافقت با آن سخت و بعید است.

آیا دو بازیکن استقلال معاف می شوند؟

در این روزها که بحث سربازی ستاره های استقلال حسابی داغ است، خیلی ها گمان می کنند استقلال به دنبال معافیت این دو بازیکن است در حالی که چنین نیست. مرادمند و یزدانی حداقل در این مقطع شامل معافیت نمی‌شوند و تنها بحث مطرح شده تعویق اعزام به خدمت این دو بازیکن است. استقلالی‌ها می‌گویند در صورتی که شروط قانونی تعویق خدمت احراز شود مرجع ذی‌صلاح می‌تواند مجوز تعویق موقت اعزام به خدمت را برای هر سربازی بر اساس مهلت قانونی صادر کند.

بر خلاف بعضی شایعات این دو بازیکن استقلال قطعاً شامل قانون معافیت سرباز قهرمان نمی‌شوند، اما بر اساس قانونی که در سال ۱۳۹۷ مصوب شده و به بازیکنان سرباز شاغل در لیگ اجازه می‌دهد تا ۲۸ سال تمام و بازیکنان در سطح ملی تا ۳۰ سال تمام اعزام به خدمت را به تعویق بیندازند این بند قانونی در خصوص محمدحسین مرادمند مدافع استقلال قابل استفاده خواهد بود.

با پیگیری که استقلالی‌ها انجام داده‌اند، می‌گویند که عبارت استفاده شده در این قانون «بازیکنان در سطح ملی» است، هرچند مرادمند بازی ملی نداشته اما شهریورماه سال جاری به اردوی تیم ملی دعوت و در فهرست «رجیستر» یا ثبت شده بازیکنان تیم ملی ایران در سامانه فیفا نیز نام این بازیکن به ثبت رسیده است. با استناد به این موضوع و به دلیل سابقه دعوت به اردوی تیم ملی و ثبت‌نام رسمی در فهرست رجیستری بازیکنان ایران در مرحله مقدماتی جام جهانی، فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش، مرادمند را به عنوان بازیکن در سطح ملی به سازمان نظام وظیفه معرفی کرده‌اند و معتقدند وی بر همین اساس مشکلی برای تعویق خدمت تا پایان ۳۰ سالگی نخواهد داشت.

از طرفی سیاوش یزدانی  هم شامل قانون معافیت نخواهد شد. با توجه به بسته بودن پنجره نقل و انتقالات در صورت اعزام به خدمت، یزدانی تا پایان فصل اجازه حضور در هیچ تیم یا باشگاهی را پیدا نمی‌کند. یزدانی به دلیل اینکه یکی از بازیکنان تیم ملی در سال اعزام به جام جهانی  است اعتقاد دارد نمی‌تواند از شرایط مسابقه فاصله بگیرد و به همین دلیل خواستار موافقت با مهلت چند ماهه برای اعزام به خدمت در بهار سال ۱۴۰۱ شده است. حال باید دید با این درخواست موافقت می‌شود یا خیر.

سربازی یا سر باز زدن از قانون؟

اگر استقلال در این شرایط خوب خود نمی بود هیچ وقت این اظهار نظرها پیش نمی آمد اما چون استقلال در کورس قهرمانی است خیلی ها بزرگ نمایی می کنند و علیه استقلال کار می کنند که تیم از هم بپاشد و لطمه بخورد

سرباز قهرمان یا سرپیچی از قانون؟

پس از مطرح شدن ماجرای دو بازیکن مشمول استقلال، خیلی ها به این موضوع اعتراض کرده اند که چرا قانون برای همه یکسان اجرا نمی شود و در زمان برانکو، و در روزهایی که پرسپولیس در کورس قهرمانی بود، احمد نورالهی و امید عالیشاه راهی خدمت سربازی و تیم تراکتورسازی شدند. یا چرا احمدرضا زنده روح، بازیکن تاثیر گذار گل گهر سیرجان، در ابتدای فصل به فجر سپاسی پیوست. طبق ادعای خود زنده روح، این بازیکن در ابتدای فصل تلاش زیادی کرده تا به استناد به همان لیست مد نظر استقلالی ها، تا سی سالگی معافیت بگیرد و از این قانون بهره ببرد اما چون نامش در لیست نهایی تیم ملی نبوده، شامل این قانون نشده و به عقیده خودش در فصلی که در اوج بوده و می توانسته راهی جام جهانی شود، به تیم فجر سپاسی پیوسته. همه این موضوعات باعث شده تا شائبه های مختلفی درباره چون و چرای اجرای قانون معافیت بازیکنان ملی پوش، اجرای کامل و درست آن و چگونگی انتخاب بازیکن ها به وجود بیاید.

سربازی یا سر باز زدن از قانون؟

علی حمودی: اگر استقلال در کورس قهرمانی نبود، خیلی ها چنین اظهار نظرهایی نمی کردند

علی حمودی، بازیکن اسبق استقلال، که خود در ماجرای سرباز گیت برای گذراندن سربازی به تیم تراکتور سازی رفت، در گفت و گو با خبرآنلاین، درباره وضعیت دو بازیکن استقلال گفت: هنوز هیچ چیز مشخص نیست و نمی توان نظر نهایی داد اما این بازیکنان ملی پوش هستند و این شایعاتی که در فضای مجازی برای این دو بازیکن به وجود آمده به استقلال لطمه می زند. از طرفی نظام وظیفه باید موضع خود را مشخص کند و استعلام های نهایی را بگیرد تا تکلیف بازیکنان مشخص نشود.

حمودی افزود: من اطلاع قوی از وضعیت این دو بازیکن ندارم که واقعا سربازند یا ادامه تحصیل می دهند و تنها مرجع نظام وظیفه است اما باید هرچه زودتر تکلیفشان مشخص شود.

او ادامه داد: در سیستم کشور ما، درست یا غلط قانونی نوشته شده که می گویند فرد سرباز است و باید عازم شود. یک زمانی یک نفر فوتبالیست است یا هنر دیگری دارد، و می تواند در هرجا که به کار می آید استفاده شود. درباره فوتبالیست ها هم نظام وظیفه یا هر ارگانی می تواند از قرارداد این بازیکن ها، به عنوان کمک به پادگان و مرجع کسر کند و آن ها در باشگاه خود ادامه فعالیت دهند. این افراد فوتبالیست هستند و نمی توانند در دفتر سربازی نامه بیارند و ببرند بلکه باید در جای خود بازی کنند.

حمودی گفت: الان این بازیکنان ملی پوش هستند و در تیم مدعی قهرمانی بازی می کنند، که اگر بخواهند استقلال را رها کنند و به لیگ یک بروند، یا به فجر سپاسی که در انتهای جدول است، از نظر روحی و روانی اذیت می شوند و کیفیتی که الان دارند را نمی توانند ارائه دهند. پیشنهادات مختلفی برای این قضیه هست اما قانونی که نوشته شده باعث می شود چنین موضوعی پیش بیاید. درست است که سرباز باید وظایف خود را انجام دهد اما می تواند هم در استقلال به فعالیتش ادامه دهد و هم مراحل سربازی را بگذرانند و به نوعی به ارگان مد نظر کمک کنند.

بازیکن اسبق استقلال و تراکتور سازی عنوان کرد: سالی که ما سرباز شدیم، یکی از مدیران این پیشنهاد را به نظام وظیفه داد اما چون آن زمان شرایط فرق می کرد، خیلی ها درگیر بودند و بحث جعلی بودن کارت ها در میان بود، چنین نشد اما باید در این قانون تجدید نظر شود و افرادی که حرفه خاصی دارند در آن حرفه باشند و لطمه نخورند که از تیم خود دور شوند.

حمودی ادامه داد: وقتی قانون سفت و سختی نیست چنین موضوعاتی پیش می آید که چون فلان شخص اینطور شده، باید اینجا هم همین طور باشد. قانون خیلی محکمی درباره این موضوع نیست و می بینیم که در یک بازه زمانی می گویند بازیکن ملی پوش تا سی سالگی معافیت دارد و چون قبلا چنین قانونی نبوده، پس بازیکنانی که در اوج به سربازی رفته اند چه؟ اما الان این قانون آمده و اینطور شده. وقتی هر سال یک قانون جدید ارائه می شود نمی توان گفت چون مثلا امید عالیشاه آن سال به تیم نظامی رفته باید این ها هم بروند.

بازیکن اسبق استقلال گفت: از طرفی افرادی هم در فضای مجازی شلوغ می کنند. اگر استقلال در این شرایط خوب خود نمی بود هیچ وقت این اظهار نظرها پیش نمی آمد اما چون استقلال در کورس قهرمانی است و بعد از چند سال بهترین دورانش را دارد، خیلی ها بزرگ نمایی می کنند و علیه استقلال کار می کنند که تیم از هم بپاشد و لطمه بخورد. از طرفی می توان گفت تا پایان لیگ برتر ۴ ماه نمانده و می توانند یک فرجه به آن ها بدهند و بعد به سربازی بروند. در کل خیلی کارها می شود انجام داد اما خیلی ها از ترس فضای مجازی و رسانه ها می ترسند اظهار نظر کنند.