وعده عرضه خودرو در بورس و چند ابهام
بیش از دو سال است که زمزمه عرضه خودرو در بورس کالا به گوش می رسد و با وجود آنکه صحبت های اخیر معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالا از پیشروی این طرح حکایت دارد اما هنوز جزئیات این طرح که باید توسط مجلس تعیین شود، مشخص نیست.
به گزارش زنهار، زمزمه عرضه خودرو در بورس در قالب طرح ساماندهی بازار و صنعت خودرو از سوی مجلس نشینان از اوایل پاییز سال گذشته به گوش رسید. طرحی که گفته شده بود به زودی به اجرا خواهد رسید و محور اصلی آن، عرضه خودرو در بورس کالای ایران به منظور شفافیت بالای معاملات این بورس و تحقق اهداف برای تبدیل خودرو به یک کالای مصرفی اعلام شده بود.
در این راستا اواخر ابان سال گذشته نیز کلیات طرح ساماندهی عرضه خودرو در بورس توسط مجلس تصویب و اعلام شد که بر اساس این طرح هر شخص میتواند هر سه سال یک بار با یک کد ملی، یک خودرو در بورس کالا خریداری و قبل از پایان سه سال مقرر نمیتواند اقدام به فروش خودرو کند.
همچنین در ۲۹ فروردین ماه سال جاری حجت الله فیروزی، سخنگوی کمیسیون صنایع مجلس از مصوبه این کمیسیون برای عرضه خودرو در بورس کالا جهت متعادل سازی عرضه و تقاضا خبر داده و گفته بود که براساس پیشنهاد کمیسیون مقرر شد در شرایطی که بازار خودرو با عدم تعادل مواجه و تقاضا برای انواع خودرو بنا به تشخیص شورای رقابت بیشتر از عرضه آنها باشد، خودروسازان باید خودروهای تعیین شده توسط شورای رقابت را فقط از طریق بورس کالا عرضه کند. قیمت پایه عرضه خودرو در بورس در این پیشنهاد توسط شورای رقابت تعیین میشود؛ شورای رقابت مکلف است قیمت مبنا مورد استفاده در قیمت گذاری نهایی خودروهای مشمول این ماده را مستقیما بر مبنای محاسبه قیمت تمام شده در همان سال، با لحاظ هزینه های تحقیق و توسعه، هزینه های مالی موضوع تبصره ۲ ماده (۹ مکرر) و هزینه های مالی تولید با تایید حسابرس رسمی در قیمت تمام شده اعمال و تصویب کند.
خودروهای گروه بهمن در راه بورس
در واقع درحالی که فیروزی اعلام کرده بود که خودروسازان باید خودروهای تعیین شده توسط شورای رقابت را فقط از طریق بورس کالا عرضه کند، اخیرا سید جواد جهرمی، معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالای ایران در گفت و گویی که با صدا و سیما داشته اعلام کرده است که پای خودروهایی به بورس کالا باز میشود که توسط شورای رقابت قیمت گذاری نمی شوند.
جهرمی با بیان اینکه خودروها به دو گروه تقسیم می شوند، توضیح داد: گروه نخست خودروهای مشمول قیمت گذاری توسط شورای رقابت و تحت نظارت سایر دستگاهها هستند. سران قوا و دولت درمورد قیمت گذاری این خودروها مصوبه ای دارند که در روزهای آینده توسط وزیر صمت اعلام می شود.
وی ادامه داد: گروه دیگر خودروهایی هستند که توسط خودروسازهای داخلی تولید و عرضه می شوند. مانند خودروهای گروه بهمن یا بخشی از خودروهای ایران خودرو که مشمول طرح قیمت گذاری نمی شوند. در این راستا مذاکراتی صورت گرفته که برای عرضه این گروه از خودروها در بورس کالا اقدام شود.
معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالای ایران با تاکید بر اینکه تقاضا برای بخشی از محصولات گروه بهمن که در ماه های گذشته به بازار عرضه شد زیاد بود، اظهار کرد: با توجه به اختلاف قیمتی که بین کارخانه و بازار ازاد این گروه از محصولات وجود دارد، رانتی در بازار این محصولات وجود داشت که طبیعتا با عرضه در بورس این اختلاف قیمت نصیب کارخانه می شود.
جهرمی افزود: با توجه به اینکه این خودروها مشمول قیمت گذاری دولتی نیستند و قواعدی که در وزارت صمت برای سایر خودروها وجود دارد، به این خودروها تسری پیدا نمی کند، مانعی برای عرضه آن ها در بورس کالا وجود ندارد. اقداماتی با گروه بهمن صورت گرفته و بعد از اینکه این شرکت مدارک و مستندات را به بورس کالا ارائه کند و پذیرش کالا در بورس انجام شد، عرضه کالا صورت خواهد گرفت.
به گفته وی بورس کالا در انتظار دریافت مدارک در مورد خودروهای فیدلیتی از گروه بهمن است تا عرضه خودرو را آغاز کند.
صحبت های مذکور در حالی از سوی جهرمی مطرح شده است که نه تنها صحبت های جهرمی با فیروزی در مورد اینکه کدام خودروها در بورس کالا عرضه میشوند تناقض وجود دارد، بلکه هنوز نه زمان دقیق عرضه، نه ساز و کار آن و نه شرایط افرادی که می توانند از این طریق خودرو بخرند از سوی مجلس مشخص نشده است. در واقع گفته می شود طرح مجلس اصلاحاتی داشته و پس از آن که در صحن علنی به تصویب رسید، بورس کالا به عنوان مجری طرح آن را اجرا می کند.